Wigilia - zwyczaje - etnograf
Na Podlasiu wigilia tradycyjnie wiązała się z postem i oczekiwaniem na narodzenie Chrystusa. "Ten dzień miał wyjątkowy charakter już od rana i pełen był przesądów. Patrzono np. czy niebo jest czyste czy zamglone oraz zwracano uwagę kto pierwszy tego dnia przychodzi spoza domowników: kobieta czy mężczyzna" - mówi Informacyjnej Agencji Radiowej etnograf, regionalistka Wanda Księżopolska.
Przed pierwszą gwiazdką musiały się zakończyć wszystkie prace domowe i gospodarskie. Niektórzy w wigilię "suszyli", czyli oczekiwali na wieczerzę wigilijną pijąc tylko wodę.
Świętowanie rozpoczynała, podobnie jak współcześnie, wieczerza wigilijna. Jednak przygotowywano nieparzystą liczbę potraw, a nie dwanaście, jak to ma miejsce dzisiaj. "Wszystkie musiały być postne i pochodzić z owoców ziemi, powietrza lub wody"- dodaje Wanda Księżopolska.. Zwraca uwagę, że karp nie był wówczas dostępny więc z ryb najczęściej jedzono śledzie i ryby rzeczne.
Według tradycji, dom miał przypominać stajenkę betlejemską. "Na podłodzie rozścielano słomę, na ławę przy której spożywano kolację kładziono siano" - tłumaczy.
Zanim rozpoczęto wigilię zwierzętom wynoszono do lasu pośnik.
Po wieczerzy wszyscy udawali się na pasterkę. Tuż przed jej rozpoczęciem bardzo często można było, po raz ostatni w adwencie, usłyszeć dźwięk ligawek. W niektórych miejscowościach Podlasia i wschodniego Mazowsza zwyczaj ten przetrwał do dziś.
IAR
