Zdaniem polskiego rządu, debata o przyszłości budżetu UE jest nierozerwalnie związana z dyskusją o przyszłości Unii. "W istocie jest to debata o wizji integracji europejskiej, jaką chcemy w najbliższych latach realizować" - podkreślono w komunikacie CIR po wtorkowym posiedzeniu rządu.
Rada Ministrów zaakceptowała na wtorkowym posiedzeniu stanowisko rządu sformułowane w dokumencie "Polska wobec przeglądu budżetu Unii Europejskiej w latach 2008-2009", przedłożone przez sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej.
Jest ono odpowiedzią na pytania postawione przez Komisję Europejską w komunikacie pt. Reformowanie budżetu, zmienianie Europy, który zainicjował konsultacje publiczne w sprawie przeglądu budżetu UE.
Według rządu, efektem planowanych zmian we wspólnym budżecie UE powinno być "pogłębienie integracji i zwiększenie efektywności w osiąganiu wspólnie określonych celów, a nie dążenie do zmiany rozkładu przepływów finansowych, które wynikają z członkostwa".
Jak podkreślono, polskie stanowisko w sprawie przeglądu budżetu opiera się na czterech głównym tezach.
Po pierwsze, że dalsze zmniejszanie budżetu UE ograniczy możliwości dostosowywania się Wspólnoty do zmieniających się potrzeb, bo mniej pieniędzy, to mniejsza elastyczność w realizowaniu nowych wyzwań.
Polska uważa, że dyscyplina budżetowa nie może, jak dotychczas, prowadzić do głębszej, niż w przypadku budżetów krajowych, redukcji budżetu UE. W komunikacie zwrócono uwagę, że w latach 1995-2007, "dochody publiczne państw członkowskich ograniczono o 2 proc., a dochody budżetu UE zmniejszono w tym samym czasie o 15,4 proc.".
Po drugie, unijny budżet, m.in. ze względu na ograniczone zasoby, nie powinien służyć podejmowaniu doraźnych interwencji, ale umożliwiać działania długofalowe, realizujące ogólnoeuropejskie cele rozwojowe.
Według polskiego rządu, wieloletni budżet umożliwia prowadzenie działań określonych w wieloletnich strategiach i programach, "tworząc stabilne ramy dla rządów narodowych, regionów, przedsiębiorców, rolników, ośrodków naukowych i badawczych, organizacji pozarządowych i innych beneficjentów budżetu UE".
Trzecia teza - uwzględniona w stanowisku polskiego rządu - głosi, że podstawowym sposobem kierowania unijnych pieniędzy na realizację nowych wyzwań (w tym osiągnięcie celów zawartych w pakiecie klimatyczno-energetycznym) w większym niż dotychczas stopniu - powinny być dalsze zmiany istniejących polityk, np. w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego, już w obecnej perspektywie finansowej (czyli do 2013 roku) powinny znaleźć się pieniądze na wsparcie - w ramach polityki spójności - rozwoju odnawialnych źródeł energii.
I wreszcie, według polskiego rządu, przedmiotem dyskusji nie powinna być wyłącznie struktura wydatków unijnego budżetu, ale też sposób jego tworzenia.
"Obecnie budżet UE w coraz większym stopniu opiera się o transfery międzyrządowe (składki państw członkowskich-PAP), natomiast spada znaczenie autonomicznych środków własnych (dotychczas jest to przede wszystkim udział w dochodach pochodzących z cła-PAP)" - czytamy w komunikacie CIR. W ocenie Polski, prowadzi to "do sprzecznego z zasadą sprawiedliwości wzrostu wysokości rabatów i innych mechanizmów korekty wpłat".
Rząd przewiduje, że przegląd unijnego budżetu nie będzie przebiegał jak typowe negocjacje budżetowe, tzn. nie będzie dotyczył podziału określonej ilości środków na z góry określone cele, ale wnioski płynące z tego przeglądu dotyczące przyszłości poszczególnych polityk, będą uwzględnione w negocjacjach kolejnego wieloletniego budżetu UE, czyli tzw. perspektywy finansowej.
"W ten sposób przegląd budżetu UE jest wstępem do negocjacji kolejnej perspektywy finansowej, gdyż może określić nie tylko przyszły kształt unijnych dochodów i wydatków, ale także grupę beneficjentów polityk UE" - podkreślono w komunikacie.
Przypomniano w nim również, że we wrześniu Komisja Europejska przedstawiła dokument otwierający debatę publiczną w sprawie przyszłości budżetu UE, która ma się zakończyć 15 kwietnia.
W dokumencie konsultacyjnym Komisja sformułowała pytania, dotyczące m.in.: elastyczności budżetu UE w związku ze zmieniającymi się priorytetami politycznymi; wyzwań, które w najbliższych latach staną przed UE; zasad, na jakich powinien opierać się budżet oraz sposobu finansowania budżetu UE.
Polskie stanowisko opracował Urząd Komitetu Integracji Europejskiej we współpracy z Ministerstwem Finansów, Ministerstwem Rozwoju Regionalnego, Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwem Spraw Zagranicznych. (PAP)
bba/ par/ jra/
