Znane są już nowe zasady dofinansowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych. W dniu 28 października br. w Dzienniku Ustaw Nr 234, poz. 2345.ukazała się od dawna oczekiwana nowelizacja rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy przedsiębiorcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne. Nowela weszła w życie z dniem ogłoszenia.
Jak się okazuje - jeszcze w tym roku można skorzystać z nowej, ryczałtowej formy udzielenia pomocy. Tylko do połowy grudnia zainteresowani pracodawcy mają czas na złożenie stosownego oświadczenia.
Nowe przepisy rozszerzyły katalog podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych. Do § 3 ust. 2 dodano pkt 4, który włącza do kosztów zatrudniania ww. osób koszty adaptacji lub nabycia urządzeń przeznaczonych do użytku osób niepełnosprawnych.
W ust. 3 tego samego paragrafu zmianie uległa definicja pracodawcy, który oprócz podstawowych kosztów związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych może rozliczyć dodatkowe wydatki, takie jak koszty administracyjne czy transportowe.
Chodzi tutaj o pracodawcę, który prowadzi zakład pracy chronionej i zatrudnia co najmniej 50 proc. pracowników zaliczonych do:
· znacznego stopnia niepełnosprawności
· umiarkowanego stopnia niepełnosprawności
i nowość wprowadzona nowelą –
· lekkiego stopnia niepełnosprawności, psychicznie chorych, z epilepsją i z upośledzeniem umysłowym.
Nowy ust. 4 w § 3 zmienia nieco sposób obliczania wysokości kosztów. Dotąd pracodawcy obliczali koszty w odniesieniu do każdej zatrudnionej osoby niepełnosprawnej, której dotyczyły podwyższone koszty.
Zgodnie z nowymi przepisami podwyższone koszty wynikające z niższej produktywności osób niepełnosprawnych, takie jak:
· zwiększony czas wykonywania czynności pracy przez zatrudnione osoby niepełnosprawne
· dodatkowy urlop wypoczynkowy i skrócony czas pracy
· zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym
· 15-minutowa przerwa w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek
· zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy
· zwiększona absencja chorobowa
· zwiększone zużycie materiałów i surowców
przedsiębiorca wylicza w odniesieniu do pracownika niepełnosprawnego.
Natomiast koszty:
· zatrudniania pracowników dotyczące czasu przeznaczonego wyłącznie na pomoc w pracy pracownikowi lub pracownikom niepełnosprawnym
· koszty adaptacji pomieszczeń
· budowy, instalacji lub rozbudowy danego zakładu
· administracyjne
· transportowe
wylicza się w odniesieniu do pracownika niepełnosprawnego lub pracowników niepełnosprawnych, których dotyczą podwyższone koszty.
Zgodnie ze zmienionym § 4 maksymalna wielkość pomocy wynosić może:
· 130 proc. najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności
· 110 proc. najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności
· 50 proc. najniższego wynagrodzenia - w przypadku osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności, oraz
· 100 proc. kwoty odpowiadającej:
- składce należnej od pracownika na ubezpieczenie emerytalne i chorobowe oraz
- składce należnej od pracodawcy na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe od wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego,
nie więcej jednak niż 100 proc. rzeczywistych podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych.
Rozporządzenie zmieniające, oprócz zaliczkowego sposobu wypłaty dofinansowania, wprowadza nowy sposób udzielania pomocy - ryczał. Od tej pory przedsiębiorcy sami mogą zadecydować, czy będą rozliczać się z otrzymywanych zaliczek czy też wybiorą prostszą, ryczałtową formę wypłaty dofinansowania.
W dodanych do § 4 ust. 2a i 2b określono maksymalną wielkość ryczałtowo ustalonych podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych. Zgodnie z rozporządzeniem wynoszą one:
· 90 proc. najniższego wynagrodzenia – w odniesieniu do osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności
· 70 proc. najniższego wynagrodzenia – w odniesieniu do osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności
· 40 proc. najniższego wynagrodzenia – w odniesieniu do osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności, a także
· 15 proc. kwoty odpowiadającej:
- należnej od pracownika składce na ubezpieczenie emerytalne i chorobowe oraz
- należnej od pracodawcy składce na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe od wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.
Pierwsze trzy z ww. kwot ulegają zwiększeniu o 45 proc. najniższego wynagrodzenia w odniesieniu do osób, u których stwierdzono upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną lub epilepsję, oraz do osób niewidomych.
Jak już wcześniej zaznaczono – wypłata środków pomocowych przekazywana jest w formie zaliczki lub ryczałtu na rekompensatę podwyższonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych (§ 6 ust. 1).
Warunkiem udzielenia ryczałtu jest zobowiązanie się przedsiębiorcy do nadesłania, w terminie do 15 lutego roku następującego po roku sprawozdawczym, organowi udzielającemu pomocy – zbiorczej informacji w formie oświadczenia o podwyższonych kosztach zatrudnienia osób niepełnosprawnych, na które wykorzystano w okresie sprawozdawczym przyznany ryczałt (nowy ust. 2a w § 6).
Warto zapamiętać, iż oświadczenie o wyborze jednej z form pomocy (zaliczki bądź ryczałtu) na dany rok sprawozdawczy przedsiębiorcy składają w terminie do 20 lutego danego roku.
Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z ryczałtu jeszcze w tym roku – muszą złożyć oświadczenie o jego wyborze w terminie do 15 grudnia br. oraz zobowiązać się do rozliczenia wcześniej pobranej zaliczki do dnia 15 lutego 2005 roku.
Omawiane zmiany mają zastosowanie do pomocy, do której przedsiębiorcy nabyli prawo po dniu 1 maja 2004 roku.