Wcześniejsza emerytura

Urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. zachowują uprawnienia do tzw. wcześniejszej emerytury, tj. przed osiągnięciem powszechnie obowiązującego wieku emerytalnego.

Ubezpieczeni mogą przejść na emeryturę:

Kobiety: - po osiągnięciu 55 lat, jeżeli udowodniły co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy albo - po osiągnięciu 55 lat, jeżeli udowodniły co najmniej 20-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz jednocześnie zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy, Mężczyźni: - po osiągnięciu 60 lat, jeżeli udowodnili co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz zostali uznani za całkowicie niezdolnych do pracy.

Emerytura ta przysługuje ubezpieczonym, którzy:

1. ostatnio, przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, byli pracownikiem oraz
2. w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawali w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy, chyba że w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę są uprawnieni do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Z przepisu tego wynika, że ostatnim ubezpieczeniem, jakiemu musiała podlegać przed zgłoszeniem wniosku osoba ubiegająca się o emeryturę musi być ubezpieczenie pracownicze. Warunek pozostawania ostatnio pracownikiem należy uznać za spełniony także wówczas, gdy ubezpieczony pobierał: zasiłek dla bezrobotnych lub też dobrowolnie kontynuował ubezpieczenie, jeśli w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym pozostawał w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy.

Nie wymaga się spełnienia warunku pozostawania w stosunku pracy przez okres co najmniej 6 miesięcy w okresie ostatnich 24 miesięcy ubezpieczenia, jeżeli w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę wnioskodawca był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy. Tak więc osoba, która przechodzi z renty na emeryturę nie musi legitymować się sześciomiesięcznym okresem ubezpieczenia pracowniczego, o którym mowa wyżej. Ubezpieczenie pracownicze musi być jednak ostatnim ubezpieczeniem, jakiemu podlegał rencista.

Podane warunki muszą być spełnione w dniu poprzedzającym dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę.

Warunku pozostawania ostatnio w stosunku pracy oraz warunku dotyczącego 6 miesięcy ubezpieczenia pracowniczego w okresie ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym nie wymaga się od wnioskodawcy, który podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pozostawania w stosunku pracy przez cały okres wymagany do przyznania emerytury. Regulacja ta ma więc zastosowanie np. do 55-letniej kobiety, która ostatnio wykonywała np. pozarolniczą działalność gospodarczą, ale udowodniła 30- lub 20-letni (w razie całkowitej niezdolności do pracy) okres ubezpieczenia pracowniczego. W przypadku 60-letnich mężczyzn okres ten wynosi 25 lat (przy jednoczesnym stwierdzeniu całkowitej niezdolności do pracy).

Została zagwarantowana także możliwość przechodzenia na emeryturę osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, wynikająca z odrębnych przepisów. Dotyczy to:

1. inwalidów wojennych i wojskowych,
2. kombatantów i innych osób uprawnionych,
3. pracowników urzędów państwowych,
4. pracowników samorządowych,
5. żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionych w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu, batalionach budowlanych,
6. mianowanych nauczycieli akademickich,
7. osób uprawnionych do renty z tytułu niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy pracy, w drodze do pracy lub z pracy, albo wskutek choroby zawodowej,
8. pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
9. osób ubezpieczonych z tytułu działalności twórczej lub artystycznej.