Fot. JSW S.A. Województwo śląskie to najbardziej uprzemysłowiony region w Polsce i jeden z najbardziej uprzemysłowionych obszarów w Europie. Charakteryzuje się największym w skali kraju zatrudnieniem (11,9 proc. krajowego zatrudnienia w gospodarce narodowej), a pod względem ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu (17,9 proc.) region zajmuje drugie miejsce w kraju.
W gospodarce województwa dominują branże: węglowa (w śląskich kopalniach wytwarzających 90,2 proc. produkcji sprzedanej górnictwa węgla kamiennego w Polsce) i hutnicza, a także przemysł elektromaszynowy, metalowy, chemiczny oraz spożywczy. Województwo ma największy udział w produkcji samochodów osobowych i stali surowej.
W regionie swoje inwestycje zlokalizowali m.in.: FIAT, General Motors Corporation, ING Group N.V., Danone, Philips, HP.
Rynek pracy i wynagrodzenia
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw województwa śląskiego wyniosło w 2008 roku 728,8 tys. i było wyższe o 3,1 procent niż w 2007 roku. 540,6 tys. osób, ogólnej liczby zatrudnionych stanowili pracownicy sektora prywatnego. To o 4,6 procent więcej niż rok wcześniej.
W sektorze publicznym odnotowano spadek zatrudnienia o 1 procent. W 2008 roku przeciętnie pracowało tam 188,2 tys. osób, czyli około jednej czwartej zatrudnionych.
W przemyśle przeciętna liczba zatrudnionych w 2008 r. wyniosła 453,0 tys., to jest o 2,2 procent więcej niż przed rokiem. Na taki wynik, według GUS, wpłynął wzrost przeciętnego zatrudnienia w działach gospodarki skupiających największą część zatrudnienia, czyli w przetwórstwie przemysłowym (wzrost o 3,6 procent) oraz w górnictwie (wzrost o 0,2 procent).
Liczba zatrudnionych obniżyła się w sektorze: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, (o 4,1 procent). We wszystkich pozostałych sektorach zatrudnienie w roku ubiegłym zwiększyło się. W tym najwięcej w obsłudze nieruchomości i firm (o 6,5 procent), transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (o 5,2 procent) oraz w handlu i naprawach (o 3,6 procent).
W końcu grudnia 2008 r. w ewidencji urzędów pracy zarejestrowanych było 122,7 tys. bezrobotnych. W porównaniu z danymi sprzed roku liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 26 procent, natomiast w porównaniu z listopadem 2008 r. zwiększyła się o 3,3 procenta.
Stopa bezrobocia w końcu grudnia 2008 r. wyniosła 6,9 procent (w kraju 9,5 procent). Była ona o 2,3 punkty procentowe niższa niż przed rokiem, ale o 0,2 punktu procentowego wyższa niż w poprzednim miesiącu.
Jak poinformował GUS - obszarami szczególnie zagrożonymi bezrobociem, w których stopa bezrobocia była znacznie wyższa niż przeciętna w województwie były powiaty: myszkowski (15,3 procent), zawierciański (13,2 procent), częstochowski (13,0 procent) oraz miasto na prawach powiatu Bytom (12,4 procent). Najniższą stopę bezrobocia zanotowano w: Katowicach (zaledwie 1,9 procent), powiecie bieruńsko-lędzińskim (3,1 procent), pszczyńskim (3,8 procent) i Tychach (3,8 procent).
Na koniec 2008 roku na 1 ofertę pracy przypadało 16 bezrobotnych. Przed rokiem 15.
Przeciętne miesięczne nominalne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2008 roku ukształtowało się na poziomie 3411,31 zł i było o 11,3 proc. wyższe niż w 2007 roku. W dalszym ciągu utrzymywało się jednak znaczne zróżnicowanie płac pomiędzy sektorem publicznym, gdzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wyniosło 4673,64 zł, a sektorem prywatnym, w którym przeciętna miesięczna płaca brutto osiągnęła poziom 2972,37 zł. W porównaniu z 2007 r. zanotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto zarówno w sektorze publicznym (o 13 proc.), jak i prywatnym (o 11,3 proc.).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wyższe od średniej wojewódzkiej odnotowano w następujących działach (spośród najistotniejszych): produkcja metali (o 14,8 procent), produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 8,4 procent).
Płace poniżej średniej wojewódzkiej wystąpiły m.in. w: produkcji artykułów spożywczych i napojów (o 24,8 procent), produkcji wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych (o 20,7 procent), produkcji wyrobów z metali (o 8,2 procent).
Mieszkania
Według wstępnych danych na terenie województwa śląskiego w 2008 roku przekazano do użytkowania 12226 mieszkań, o 16,9 procent więcej niż przed rokiem. W kraju liczba oddanych mieszkań wzrosła o 24 procent.
Najwięcej mieszkań oddano w budownictwie indywidualnym (8146), oraz deweloperskim (3230). Znacznie zmieniła się struktura mieszkań oddanych do użytku, w 2008 roku w budownictwie indywidualnym oddano 66,6 procent lokali ( w 2007 roku 72,7 procent), w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem 26,4 procent lokali (w 2007 roku 13,8 procent).
Przeciętna powierzchnia mieszkania wyniosła w 2008 roku 125,7 m2.
Firmy i instytucje
Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej - REGON w województwie śląskim w końcu grudnia 2008 roku zarejestrowanych było 428,9 tys. podmiotów. W odniesieniu do końca grudnia 2007 roku liczba podmiotów gospodarczych wzrosła o 1,5 tys. (o 0,4 procent, wzrost na tym samym poziomie co rok wcześniej). Z sektora prywatnego pochodziło 96 procent zarejestrowanych jednostek gospodarczych.
Dominująca w rejestrze grupa osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wyniosła 323,5 tys., co stanowiło 75,4 proc. ogółu podmiotów (przed rokiem - 75,5 procent). Najwięcej osób fizycznych prowadziło działalność w sekcjach: handel i naprawy (35,5 proc.), obsługa nieruchomości i firm (13,3 procent), budownictwo (12,1 proc.) oraz przetwórstwo przemysłowe (96 procent).
Natomiast w skali roku zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw państwowych, mających swoją siedzibę na terenie województwa śląskiego. Według stanu na koniec grudnia 2008 r. ich liczba wynosiła 51, w ciągu 2008 roku zmieni szyła się o 33 podmioty.
Przemysł, handel, budownictwo
Produkcja sprzedana śląskich przedsiębiorstw przemysłowych w 2008 roku wyniosła 163,8 mld zł i była o 13,5 proc. wyższa niż w roku poprzednim. Wyższe przychody ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano w niemal wszystkich sekcjach przemysłu. Wzrost ten w najistotniejszych pod kątem udziału w przychodach przemysłu wyniósł: w przetwórstwie przemysłowym o 15,3 procent, wytwarzaniu i zaopatrywaniu w gaz, energię i wodę o 5,1 procent oraz górnictwie o 1,1 procent.
W 2008 roku największy udział w produkcji sprzedanej odnotowano dla działów: produkcja przyjazdów samochodowych i naczep (24 procent), produkcja metali (15,6 procent), produkcja węgla kamiennego, brunatnego i wydobywanie torfu (13 procent) oraz produkcja artykułów spożywczych i napojów (7,8 procent). Razem wygenerowały ponad 60 procent produkcji sprzedanej przemysłu ogółem w 2008 roku.
Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie w 2008 r. wyniosły 14261 mln zł. W cenach bieżących były wyższe o 17,1 procent niż przed rokiem. Wzrost przychodów odnotowano zarówno w sektorze publicznym (o 8,3 procent), jak i prywatnym (o 17,5 procent). Udział sektora prywatnego w przychodach ogółem budownictwa wyniósł ponad 96 procent.
Sprzedaż hurtowa zrealizowana przez jednostki handlowe i niehandlowe w 2008 r. wyniosła 73543,9 mln zł i wzrosła w ujęciu rocznym o 13,2 procent.
Sprzedaż detaliczna zrealizowana przez jednostki handlowe i niehandlowe w 2008 r. wyniosła 19110,1 mln zł i wzrosła w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. o 24,3 procent. W strukturze sprzedaży detalicznej dominują sektory: sprzedaż pojazdów samochodowych, motocykli i części (28 procent), żywności, napojów i wyrobów tytoniowych (27,9 procent), sektor PKD ,,pozostała sprzedaż" (26,3 procent).