Witam wszystkich
Pozwoliłem sobie wkleić fragment komentarza do ksk, ponieważ zauważyłem na tym forum duże zainteresowanie STALEXPORTEM
Komentarz do art. 412 k.s.h autor prof. J. Naworski
4. Akcjonariusz może mieć tylko jednego pełnomocnika na walnym zgromadzeniu. Pełnomocnikiem może być zarówno inny akcjonariusz, jak i osoba trzecia. Kilku akcjonariuszy może ustanowić jednego pełnomocnika. W skrajnym przypadku na walnym zgromadzeniu będzie obecny jeden pełnomocnik mający umocowanie wszystkich pozostałych akcjonariuszy. Jeżeli kodeks lub statut wymaga określonego kworum, to bierze się pod uwagę liczbę akcjonariuszy lub kapitału, którą reprezentuje na zgromadzeniu pełnomocnik. Pełnomocnik mający upoważnienie kilku akcjonariuszy głosuje oddzielnie w imieniu każdego z nich. Ponieważ chodzi o nietypowe pełnomocnictwo, do którego, jak zaznaczono, przepisy kodeksu cywilnego normujące pełnomocnictwo należy stosować ze szczególną ostrożnością, nie zasługuje na poparcie pogląd P. Drapały (Czynność prawna „z samym sobą” (art. 108 k.c.), PiP 2002, nr 10, s. 57-58 wraz z zestawieniem poglądów), że w przypadku, gdy uchwała podejmowana z udziałem pełnomocnika stanowi czynność prawną, obowiązuje zakaz dokonywania czynności „z samym sobą” wynikający z art. 108 k.c. Jest on zresztą wbrew powszechnej praktyce i przeważającej w doktrynie opinii.
5. Ustawodawca chyba zapomniał, że w obecnym stanie prawnym prawo głosu może przysługiwać również zastawnikom i użytkownikom akcji w przypadkach określonych w art. 340. O tych osobach omawiany przepis nie wspomina, a przecież nie są one akcjonariuszami. Zastawnik lub użytkownik, którym przysługuje prawo głosu (art. 340 § 1 w zw. z art. 406 § 1) mogą uczestniczyć w zgromadzeniu oraz wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika. Nie ma żadnych powodów do przyjęcia, że hipoteza przepisu nie obejmuje tych osób.
6. Jak stanowi art. 412 § 2, pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie pod rygorem nieważności i dołączone do protokołu. Należy dopuścić udzielenie pełnomocnictwa uprawniającego do zastępowania akcjonariusza podczas wielu walnych zgromadzeń. Forma pisemna jest zachowana, jeżeli pełnomocnictwo zostało własnoręcznie podpisane przez akcjonariusza (art. 78 § 1 k.c.). Zgodnie z art. 78 § 2 k.c. oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej, opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, jest równoważne formie pisemnej. W świetle tego przepisu, w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450) nie ma przeszkód, aby pełnomocnictwo do udziału w zgromadzeniu było opatrzone podpisem elektronicznym. W związku z tym nie mogą być honorowane pełnomocnictwa przesłane faksem. Niedołączenie natomiast do protokołu dokumentu pełnomocnictwa, jeżeli zostało udzielone, nie pociąga za sobą ujemnych skutków prawnych z punktu widzenia ważności zgromadzenia lub podejmowanych uchwał. Większego znaczenia nie ma projektowana zmiana art. 412 § 2 k.s.h., polegająca na pominięciu obowiązku dołączenia do protokołu walnego zgromadzenia pełnomocnictwa (projekt noweli, strona internetowa Ministerstwa Sprawiedliwości, www.ms.gov.pl), skoro wynika on także z art. 421 § 3 zd. 1 k.s.h. Pełnomocnictwo, o którym mowa, nie wymaga formy aktu notarialnego, gdyż pełnomocnik nie dokonuje czynności prawnej, dla której ważności potrzebna jest taka forma. Forma aktu notarialnego wymagana jest dla uchwały, a ta nie jest wyrazem woli akcjonariusza ani działającego w jego imieniu pełnomocnika, lecz spółki, a pełnomocnictwo daje jedynie prawo udziału w organie, który tę wolę wyraża.
7. Kontrowersje budzi udział w zgromadzeniu akcjonariuszy będących osobami prawnymi. Oczywiste jest, że w walnym zgromadzeniu osobę prawną może reprezentować pełnomocnik oraz członek jednoosobowego zarządu. Sytuacja komplikuje się, gdy organ zarządzający osoby prawnej jest wieloosobowy. Powstaje bowiem pytanie, czy w zgromadzeniu powinni uczestniczyć wszyscy członkowie zarządu lub przynajmniej ci, którzy są uprawnieni do reprezentacji osoby prawnej, czy wystarczy udział wyznaczonego przez zarząd jednego z członków tego organu. Uprawniona wydaje się druga ze wskazanych opinii. Nie sposób przyjąć, że na zgromadzeniu powinni być obecni wszyscy członkowie organu zarządzającego lub choćby tyko uprawnieni do reprezentacji. Jeżeli osoba prawna nie udzieli stosownego pełnomocnictwa, to organ zarządzający może wyznaczyć spośród siebie jedną osobę do udziału w zgromadzeniu. W tym ostatnim przypadku akcjonariusza reprezentuje organ a nie pełnomocnik.
8. Wyłączenie, o którym mowa w art. 412 § 3, dotyczy tylko tych osób, które są członkami zarządu lub pracownikami w dniu walnego zgromadzenia, a nie w momencie udzielania pełnomocnictwa. Przepis operuje pojęciem „pracownik” w rozumieniu art. 2 k.p. Nie ma zatem podstaw do rozciągania zakazu na inne osoby zatrudnione w spółce, np. na podstawie umowy zlecenia, o świadczenie usług.
9. W walnym zgromadzeniu może uczestniczyć przedstawiciel ustawowy akcjonariuszy małoletnich lub ubezwłasnowolnionych, likwidator, kurator osoby prawnej, syndyk masy upadłości, wykonawca testamentu, kurator spadku nieobjętego. Wszystkie te osoby powinny wykazać swoje uprawnienia do występowania na walnym zgromadzeniu stosownymi dokumentami (np. akt urodzenia, postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości, o wyznaczeniu kuratora dla osoby prawnej) oraz załączyć je do protokołu. Przepis art. 412 § 4 dla oznaczenia tych osób posługuje się zbiorczym określeniem „inny przedstawiciel”. Nie sposób bowiem przyjąć, że chodzi tu jedynie o przedstawiciela ustawowego w rozumieniu art. 96 k.c. Innym przedstawicielem nie jest jednak członek zarządu akcjonariusza będącego osobą prawną, gdyż jego udział w walnym zgromadzeniu oznacza osobisty udział akcjonariusza, którego reprezentuje.
Dobrze by było, jeżeli ktoś ma dostęp albo czas ma spacer do biblioteki, przeczytać Szerzej na ten temat Zbigniew Kuniewicz: Pełnomocnictwo do udziału w zgromadzeniu spółki kapitałowej, „Rejent” 2001, nr 12, s. 75 i n.
Pozdrawiam