Osobą samotnie wychowującą dzieci, zgodnie z ustawą, jest jeden z rodziców albo opiekun prawny. Pod warunkiem, że osoba ta jest:

panną,
kawalerem,
wdową,
wdowcem,
rozwódką,
rozwodnikiem albo
osobą, w stosunku do której sąd orzekł separację w rozumieniu odrębnych przepisów.
Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.