Litwa należy do zapomnianej części Unii Europejskiej, jaką są trzy państwa bałtyckie: Litwa, Łotwa i Estonia. Są one pod ciągłą presją Rosji, która pragnie je odzyskać – tj. wcielić albo zwasalizować – podobnie jak Białoruś i Ukrainę. Białoruś już jest prawie odzyskana, a gdy zostanie odzyskana Ukraina, nacisk na te państwa wzrośnie. Po nich w kolejce będzie Polska - już obecnie mamy tego przedsmak, zwłaszcza w dziedzinie dostaw gazu. Dlatego w naszym interesie jest pomocna współpraca z wszystkimi państwami bałtyckimi.
Aby państwa te mogły skutecznie opierać się Rosji, powinny być związane z Unią mocniej, niż obecnie. Jednym ze sposobów wzmocnienia tych więzi byłoby stworzenie wygodnych arterii łączących Tallin w Estonii przez Łotwę, Litwę i Polskę z resztą Europy Zachodniej. W Polsce byłyby rozgałęzienia tych arterii na całą Unię. Te arterie to linie wysokiego napięcia, gazociąg, ropociąg, autostrada, kolej o europejskim rozstawie torów, linie telefoniczne i informatyczne. Każda arteria to osobne zadanie, ale wszystkie powinny być skoordynowane funkcjonalnie i czasowo. Takie arterie ułatwiłyby współpracę gospodarczą i każdą inną z resztą Unii, a w razie kłopotów również pomoc.
Ponieważ jedyny lądowy dostęp do Europy Zachodniej państwa bałtyckie mają przez Polskę, nasz udział i inicjatywa są niezbędne. Przypuszczam, że Estonia i Łotwa uznałyby ten pomysł za korzystny. Ponieważ Litwa jest antypolska i inicjatywę Polski mogłaby uznać za wstęp do wasalizacji, więc taką propozycję musiałaby dostać właśnie od tych państw jako potrzebujących arterii przelotowych przez terytorium Litwy do Europy. Przez dziesięciolecia Polska nic nie zrobiła w tej sprawie, ale obecnie widać, że to był duży błąd. W aktualnej sytuacji – przy ujawnionej zaborczości Rosji - sprawa stała się pilna.
Praca nad tym projektem to zadanie składające się z etapów:
- zrozumienie przez państwa zainteresowane korzyści z budowy takich arterii,
- określenie zakresu funkcjonalnego i przelotowości arterii,
- opracowanie i zatwierdzenie projektów koncepcyjnych, a następnie wykonawczych, a także określenie etapowania realizacji,
- oszacowanie kosztów, ustalenie zasad podziału kosztów pomiędzy państwa uczestniczące oraz określenie źródeł finansowania,
- realizacja poszczególnych arterii, przy czym państwa uczestniczące powinny równocześnie realizować swoje odcinki tej samej arterii, a nie po kawałku odcinki różnych arterii w różnym czasie.
Ponieważ powyższy projekt dotyczy dalekich peryferii Unii Europejskiej, to trudno ocenić, czy można by liczyć na wsparcie finansowe lub rzeczowe ze strony Unii jako całości.
W obliczu obecnego kryzysu rozmowy na temat budowy tych arterii należałoby rozpocząć jak najszybciej, a budowę prowadzić bardzo energicznie.