Na terenie dawnej fabryki Schindlera, w cieszącej się złą sławą krakowskiej dzielnicy Zabłocie, powstaje nowe Muzeum Sztuki Współczesnej - MOCAK. W otwierającej wystawie zmaga się z historią miejsca i piętnem Holokaustu.

Katarzyna Jagodzińska Art&Business 06/2011

Zmagania z tożsamością miejsca, dialog z kontekstem, lokalną społecznością oraz przeszłością są nieodłączną częścią strategii muzeów. W miejscach szczególnie naznaczonych przez historię zadanie upamiętnienia, ale też interpretacji spoczywa na muzeach historycznych. W Krakowie muzealny krajobraz jest pod tym względem szczególny - na terenie dawnej Niemieckiej Fabryki Naczyń Emaliowanych Oskara Schindlera działają dwie skrajnie różne instytucje - muzeum historyczne odwołujące się do przeszłości miejsca i Muzeum Sztuki Współczesnej (MOCAK). Inaugurująca program tego drugiego wystawa pokazuje, że instytucja nie stara się odciąć od trudnej symboliki miejsca - nawiązuje dialog z przeszłością i otoczeniem. Historia muzeum Nowoczesne instytucje sztuki współczesnej - jeszcze do niedawna kategoria prawie w ogóle w Polsce niereprezentowana - nareszcie stały się przedmiotem szerokiej społecznej debaty oraz realnego zainteresowania inwestorów - władz miast, regionów i ministra kultury. Otwarcie MOCAK-u jest kamieniem milowym na drodze do instytucjonalizacji sztuki współczesnej. Jest to pierwsze polskie samodzielne muzeum, które przyjęło nazwę Muzeum Sztuki Współczesnej i rozpoczęło działalność w wybudowanym specjalnie dla niego budynku. Nie można jednak zapominać o poprzednikach krakowskiej instytucji. W 2008 roku powstało pierwsze po zmianie ustroju, otwarte w nowo wybudowanym gmachu, Centrum Sztuki Współczesnej "Znaki Czasu" w Toruniu, następnie działalność w tymczasowej siedzibie rozpoczęło Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, a pod koniec tego samego roku w zaadaptowanym na cele wystawiennicze budynku poprzemysłowym ruszyła nowa siedziba Muzeum Sztuki w Łodzi. Jako instytucja MOCAK powstał późno i przed rozpoczęciem działalności programowej zaznaczył swoją obecność zaledwie jako organizator dwóch spotkań i jednej wystawy.