Na wtorkowym posiedzeniu wspólnym komisji senatorowie pochylili się nad rządową propozycją "Bezpiecznego Kredytu 2 proc." i rozwiązaniom zmierzającym do ułatwienia oszczędzania pieniędzy na mieszkanie. W trakcie prac w Sejmie do ustawy posłowie dołączyli też przepisy umożliwiające wypłatę rekompensat dla przedsiębiorców w związku z zamknięciem przejścia granicznego w Bobrownikach.
"Bezpieczny kredyt". Po ustaniu okresu dotowania przez państwo rata ma spadać
Na posiedzeniu pojawił się minister rozwoju Waldemar Buda i podkreślił, że rządowa propozycja składa się z dwóch komponentów: preferencyjnego kredytu 2 proc. i konta mieszkaniowego. W jego ocenie to rozwiązania dla osób, które teraz lub w przyszłości będą chciały kupić pierwsze mieszkanie.
Kredyt będzie oprocentowany stopą 2 proc., a nadwyżka nad tą wartością będzie refinansowana przez państwo za pośrednictwem BGK przez okres 10 lat. Kredyt dlatego jest bezpieczny, bo ma charakter stałej stopy, czyli rata jest równa przez okres 10 lat. Spłacamy równą część kapitałową. Po ustaniu dopłat przewidujemy, że rata nie powinna wzrosnąć, a raczej powinna spadać – przekazał Waldemar Buda.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
"Bezpieczny kredyt" jednak na 0 proc.?
Jednak Koalicja Obywatelska od dłuższego czasu forsuje pomysł kredytu 0-procentowego. Oznaczałoby to, że kredytobiorca miałby spłacić tylko to, co pożyczył. Całą resztę wzięłoby na siebie państwo.
Będziemy proponowali politykę, która rzeczywiście spowoduje, że mieszkanie będzie prawem, a nie towarem. (...) Niektórzy mówią, że to lewicowe hasło. Nie, to nie ma nic wspólnego z żadną ideologią. To elementarna przyzwoitość. (...) Nikt nie ma zamiaru za darmo rozdawać mieszkań, ale każda polska rodzina ma prawo do posiadania mieszkania – opowiadał pod koniec lutego Donald Tusk, gdy ogłaszał propozycję kredytu 0 proc.
Dlatego też propozycję obniżenia oprocentowania kredytu wspieranego przez państwo złożył Kazimierz Kleina (KO). Z kolei poprawki doprecyzowujące dotyczące "bezpiecznego kredytu" zaproponował Krzysztof Mróz (PiS).
Poprawki do pomocy dla przedsiębiorców
Biuro Legislacyjne Senatu miało natomiast uwagi do rekompensat dla przedsiębiorców za zamknięcie granicy. Jak wskazało, posłowie pominęli przy nich zasadę trzech czytań, a także nie wskazali skutków finansowych tychże zmian. Dlatego też legislatorzy zaproponowali dwa rozwiązania: wykreślić te przepisy lub wprowadzić poprawki doprecyzowujące.
Komisja i strona rządowa przystały wspólnie na tę drugą propozycję. Jednocześnie senatorowie Ryszard Świlski (KO) i Jan Hamerski (PiS) zgłosili poprawki zmieniające zasady pomocy dla przedsiębiorców w związku z zamknięciem przejścia granicznego.
Senator z PiS wyjaśnił, że poprawki zmieniają próg spadku przychodów, który będzie warunkiem uzyskania rekompensaty, z 50 na 25 proc. i zwiększają wielkość pomocy.
Dodatkowo pomocą objęte zostaną nie tylko sytuacje, w której zamknięcie przejścia granicznego nastąpiło w tym roku i później, ale także przypadki, gdy przejście zamknięto nie później niż 9 listopada 2021 r. Dzięki temu przedsiębiorcy działający w pobliżu zamkniętego przejścia granicznego w Kuźnicy również zostaną objęci pomocą. Szacowany koszt pomocy wyniesie ok. 22 mln zł. To będzie sfinansowane z rezerwy ogólnej budżetu państwa – przekazał Jan Hamerski.
Oto szczegóły rządowego programu
Jeśli chodzi o kredyt, to będzie go mogła dostać osoba do 45. roku życia, która nie ma i nie miała mieszkania, domu ani spółdzielczego prawa do lokalu lub domu. W przypadku małżeństwa lub rodziców co najmniej jednego wspólnego dziecka wystarczy, że jeden z rodziców spełni warunek wieku.
Kwota bezpiecznego kredytu nie będzie mogła przekroczyć 500 tys. zł albo – jeśli kredytobiorca prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małżonkiem lub ma co najmniej jedno dziecko – 600 tys. zł. Wkład własny nie będzie mógł być wyższy niż 200 tys. zł.
Dopłata do rat kredytu mieszkaniowego będzie przysługiwać przez 10 lat i stanowić będzie różnicę między stałą stopą ustaloną na podstawie średniego, pomniejszonego o marżę, oprocentowania kredytów o stałej stopie w bankach kredytujących, a oprocentowaniem kredytu zgodnie ze stopą 2 proc. Nabywca pierwszego mieszkania będzie miał przy tym dowolność, jeśli chodzi o jego standard i położenie – przy kupnie nie będzie obowiązywał limit ceny za metr kwadratowy.
Kredyt będzie dotyczył mieszkań na rynku pierwotnym i wtórnym. Będzie można go zaciągnąć przez najbliższe pięć lat.
Z kolei konto oszczędnościowe z premią od państwa będzie mogła otworzyć osoba, która nie ma i nie miała mieszkania (w tym domu jednorodzinnego lub spółdzielczego prawa dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego) albo osoba, która w jednym posiadanym lokalu mieszka z co najmniej dwójką własnych lub przysposobionych dzieci (mieszkanie nie może być większe niż 50 mkw. w przypadku 2 dzieci, 75 mkw. w przypadku 3 dzieci, 90 m kw. w przypadku 4 dzieci, bez ograniczeń w przypadku 5 lub większej liczby dzieci).
Na koncie będzie można oszczędzać przez okres od trzech do 10 lat. Oszczędzającemu będzie co roku naliczana premia równa rocznemu wskaźnikowi inflacji albo wskaźnikowi zmiany wartości ceny metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. W każdym roku wybierany będzie wskaźnik korzystniejszy dla oszczędzającego. Oszczędności będą dodatkowo oprocentowane zgodnie z ofertą banku, przy czym odsetki będą zwolnione z tzw. podatku Belki.
Przepisy dotyczące bezpiecznego kredytu i konta mieszkaniowego mają wejść w życie 1 lipca br. Zmiany w zakresie umów rezerwacyjnych i deweloperskich zaczną obowiązywać po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. Rekompensaty w związku z zamknięciem przejścia granicznego wejdą w moc dzień po ogłoszeniu.