W 1955 r. ukończył historię na Wydziale Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1961 r. uzyskał stopień doktora, w 1969 r. - doktora habilitowanego na Uniwersytecie Warszawskim.
W 1977 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1985 r. - profesorem zwyczajnym. Od 1969 r. do 2002 r. był kierownikiem I Katedry Historii Nowożytnej na KUL.
W latach 1970-1975 sprawował funkcję prodziekana, a w latach 1981-1987 - dziekana Wydziału Nauk Humanistycznych tej uczelni.
Od 1997 r. do 2002 r. wykładał w Wyższej Szkole Dziennikarstwa im. M. Wańkowicza.
W latach 2002-2005 r. był kierownikiem Katedry Historii w Wyższej Szkole Pedagogicznej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie.
Był stypendystą m.in. Fundacji Fulbrighta. Wchodził w skład komitetów redakcyjnych wielu czasopism. Jest autorem licznych publikacji dotyczących głównie epoki powstania styczniowego i historii katolicyzmu społecznego w Polsce XIX i XX w.
W latach 1993-1994 był członkiem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a w 1994 r. - jej przewodniczącym. Od 1994 r. jest współpracownikiem Radia Maryja w Toruniu.
Wchodził i wchodzi w skład różnych komisji m.in. Komisji Koordynacji Badań nad Dziejami Wsi, Komisji Historii Stosunków Międzynarodowych Komitetu Naukowego PAN, Komisji Episkopatu Polski "Iustitia et Pax" (1989-1997). Był członkiem Rady Naukowej Ośrodka Dokumentacji i Studiów Społecznych w Warszawie (1982-1985 - wiceprzewodniczący, 1986-1996 - przewodniczący).
W latach 1990-1991 był członkiem Komitetu Doradczego, a następnie Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Wchodził w skład kierownictwa licznych towarzystw, stowarzyszeń i ugrupowań społecznych, naukowych i politycznych. Od 1961 r. jest członkiem Towarzystwa Naukowego KUL (1974-1977 - sekretarz generalny). Od 1976 r. jest członkiem KIK w Lublinie (1976-1978 - wiceprezes, od 1983 r. - prezes), a od 1975 r. - Lubelskiego Towarzystwa Naukowego (1987-1999 - wiceprezes).
Od 1989 r. do 1990 r. był członkiem Stronnictwa Pracy i wiceprezesem Komitetu Wykonawczego. Od 1990 r. do 1991 r. był członkiem Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa "Zjednoczenie" i wiceprzewodniczącym jego tymczasowego Zarządu Głównego. W latach 1991-1993 należał do ZChN, a następnie do ROP. Od 1998 r. do 2002 r. był przewodniczącym Rady Naczelnej Ruchu Katolicko-Narodowego.
W latach 1973-1977 był radnym Miejskiej Rady Narodowej w Lublinie. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu po stronie opozycji demokratycznej. W 1998 r. został wybrany radnym Sejmiku Województwa Lubelskiego. W 2002 r. i 2005 r. był przewodniczącym tego sejmiku.
W Sejmie VII i IX kadencji pracował w Komisji Kultury i Sztuki, Komisji Nauki i Postępu Technicznego, Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Edukacji Narodowej i Młodzieży.
W Senacie II kadencji był członkiem Komisji Konstytucyjnej oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Przewodniczył Klubowi Senackiemu Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego (1991-1993) oraz był wiceprzewodniczącym Klubu Parlamentarnego ZChN. W latach 1992-1993 był delegatem do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i pełnił m.in. funkcję wiceprzewodniczącego European Democratic Group.
Jest członkiem założycielem Ligi Polskich Rodzin.
Senator VII kadencji
Życiorys za www.senat.gov.pl