Prawo znaków towarowych – co obejmuje?
Prawo ochronne na znaki towarowe obowiązuje w Polsce w związku z ustawą Prawo własności przemysłowej. Poświęcony jest mu cały rozdział 5 niniejszej ustawy. Artykuł 153 wskazuje, że przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Czas trwania ochrony znaku towarowego to 10 lat od daty zgłoszenia go w Urzędzie Patentowym. Można jednak przedłużyć prawo ochronne na znak towarowy o kolejną dekadę, o ile uiszczona zostanie opłata za dalszy czas korzystania.
Prawo ochronne na znak towarowy jest prawem podmiotowym, czyli przysługuje konkretnemu podmiotowi, który zgłosił znak we wniosku. Jest to prawo wyłączne, co oznacza, że przez rejestrację znaku towarowego nabywasz prawo do jego wyłącznego używania, ale tylko na 10 lat. Ochrona znaku towarowego obowiązuje przy tym tylko na terytorium, dla którego został on zastrzeżony.
Jak zarejestrować znak towarowy?
Prawo ochronne na znak towarowy udzielane jest po zgłoszeniu go do Urzędu Patentowego. Zanim jednak dokonasz takiego zgłoszenia, powinieneś sprawdzić, czy nie istnieją znaki towarowe takie same lub podobne do Twojego. W tym celu przeszukujesz bazy:
- baza znaków krajowych,
- baza znaków Unii Europejskiej,
- baza znaków międzynarodowych.
Jeśli nie znajdują się w nich znaki podobne lub identyczne w stosunku do Twojego znaku towarowego, nie będzie przeszkód do jego rejestracji.
Chcąc zgłosić znak towarowy, powinieneś:
- Złożyć podanie zawierające oznaczenie zgłaszającego, znak będący przedmiotem zgłoszenia oraz towary i/lub usługi, dla których znak towarowy jest przeznaczony.
- Przejść procedurę zgłoszeniową obejmującą badanie zgłoszenia pod względem formalnoprawnym, ujawnienie znaku w zewnętrznej bazie znaków towarowych prowadzonych przez Urząd Patentowy – powinno to nastąpić nie później niż w terminie 2 miesięcy od daty zgłoszenia.
- Poczekać, aż urząd zbada, czy nie istnieją bezwzględne przesłanki odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy – jeśli tak się stanie, urząd odmówi udzielenia go w odniesieniu do całości znaku towarowego lub części.
- Otrzymać zgodę na zgłoszenie znaku towarowego – zbiegnie się to w czasie z opublikowaniem w Biuletynie Urzędu Patentowego RP znaku. Następnie czeka się 3 miesiące w ramach okresu sprzeciwionego, w ramach którego inne podmioty mogą zgłosić swój sprzeciw wobec rejestracji.
- Uzyskać prawo ochronne na znak towarowy wydane przez Urząd Patentowy.
Czym jest znak towarowy?
Definicję znaku towarowego znajdziesz w ustawie Prawo własności przemysłowej w art. 120. Stanowi on, że znakiem tym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.
Forma znaku towarowego może być różna. Wśród różnych ich rodzajów można wyróżnić:
- wyraz,
- wyraz z nazwiskiem,
- rysunek,
- literę,
- cyfrę,
- kolor,
- formę przestrzenną, w tym kształt towaru lub opakowania,
- dźwięk.
Czy znak towarowy podlega ochronie?
Znak towarowy może podlegać ochronie od momentu wpisu do rejestru. Udzielenie ochrony stwierdzane jest wówczas przez wydanie świadectwa ochronnego. Jeśli konkretny znak towarowy jest chroniony prawnie, to uprawniony do tego celu zgłaszający może umieścić w sąsiedztwie znaku symbol litery R wpisanej w okrąg.
Kto ma prawo do znaku towarowego?
Prawo do używania znaku towarowego, zwłaszcza umieszczania go na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowania, oferowaniu i wprowadzaniu tych towarów do obrotu ma zgłaszający znak w Urzędzie Patentowym.
Prócz tego prawo do znaku towarowego mają współuprawnieni. Mogą oni bez zgody pozostałych współuprawnionych używać go we własnym zakresie, a nawet dochodzić roszczeń z powodu naruszenia prawa ochronnego.
Na czym polega naruszenie znaku towarowego?
O naruszeniu znaku towarowego, czyli właściwie cudzego wzoru przemysłowego będącego podmiotem prawa ochronnego, można mówić wtedy, gdy osoba nieuprawniona do tego wykorzystuje identyczny lub bardzo podobny znak w swojej działalności, m.in. do promowania towarów lub usług. Naruszenie może wynikać ze zwykłej niewiedzy użytkownika, ale nie jest to wytłumaczeniem. Każdy bowiem przed tym, jak zacznie posługiwać się znakiem towarowym, powinien przejrzeć bazę takich elementów w poszukiwaniu identycznych lub podobnych.
Co grozi za naruszenie znaku towarowego?
Za naruszenie ochrony znaków towarowych uprawniony może wysunąć:
- roszczenie o zaniechanie dalszego używania jego znaku towarowego,
- roszczenie o naprawienie szkody, co jednak wiąże się z koniecznością dowiedzenia przez poszkodowanego, że szkoda rzeczywiście wystąpiła, a konsekwencją jest tutaj żądanie zapłaty stosownego wynagrodzenia lub sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej.
Zanim osoba bezprawnie posługująca się czyimś znakiem towarowym, który podlega prawnej ochronie, zostanie podana do sądu, najpierw otrzyma pismo ostrzegawcze, ale już w nim może znaleźć się żądanie zapłaty zadośćuczynienia w wysokości nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.