Ekwiwalent dla pracownika z tytułu używania
Internetu w domu (PIT)
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 21 określa przypadki,
w których wypłacane pracownikom ekwiwalenty i inne świadczenia nie zwiększają
podstawy opodatkowania podatkiem PIT. Wśród wymienionych zwolnień niektóre zasługują
na szczególną uwagę.
Zgodnie z art. art. 12 ust. 1 uPIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku
pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego
rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich
ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w
szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie
inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a
ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych
nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Użyte w treści powyższego artykułu określenie "w szczególności" powoduje, iż
zakres opodatkowania podatkiem PIT wypłacanych pracownikom świadczeń jest szeroki,
zaś ustawodawca wymienił jedynie przykładowe rodzaje wypłat na rzecz pracowników,
które mogą stanowić po stronie pracownika przychód podlegający opodatkowaniu.
Jednocześnie w art. 21 uPIT określone zostały przypadki, w których pomimo faktu
wypłaty ekwiwalentów nie powstaje obowiązek w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przykładowe rodzaje zwolnień to m. in.:
- świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie
przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania
wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie
tych ustaw (art. 21 ust. 1 pkt 11),
- wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów
lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów
spożywczych lub napojów bezalkoholowych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego
na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy,
nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków, artykułów spożywczych lub napojów
bezalkoholowych (art. 21 ust. 1 pkt 11b),
- kwoty otrzymywane przez pracowników z tytułu zwrotu kosztów przeniesienia
służbowego oraz zasiłków na zagospodarowanie i osiedlenie w związku z przeniesieniem
służbowym, do wysokości 200% wynagrodzenia należnego za miesiąc, w którym nastąpiło
przeniesienie (art. 21 ust. 1 pkt 14),
- diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości
określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego
do spraw pracy (art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b),
- zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących
własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli
obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania
prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw - do wysokości
miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty
ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych
w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra - z ograniczeniami
wynikającymi z tego przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 23b).
Kwestią interesującą jest przypadek świadczenia pracy w ramach stosunku pracy
przez osoby będące np. przedstawicielami handlowymi. Praca w tej formie w większości
przypadków nie jest świadczona w miejscu siedziby pracodawcy, zaś wymagania
stawiane pracownikom (obowiązek pozostawania z pracodawcą w stałym kontakcie,
przesyłanie danych, raportów związanych z poziomem sprzedaży i innych informacji
w formie elektronicznej) wymaga dostępu do internetu, Niejednokrotnie pracownik
korzysta z możliwości przesyłania danych w lokalu prywatnym ponosząc przy tym
koszty dostępu do internetu.
W związku z powyższym logicznym wydaje się dążenie pracodawców do chociażby
częściowego refundowania kosztu ponoszonego przez pracownika, co obiektywnie
jest słusznym rozwiązaniem, gdyż w tym przypadku dostęp do internetu jest koniecznym
elementem składowym stosunku pracy.
Jednak w tym przypadku powstaje pytanie, czy po stronie pracownika nie pojawi
się przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT zgodnie z art. 12 ust.
1 uPIT.
Pozornie wydawać by się mogło, iż powinien mieć zastosowanie art. 21 ust. 1
pkt 13 uPIT, zgodnie z którym wolne od opodatkowania są ekwiwalenty pieniężne
za używane przez pracowników przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub
sprzęt, stanowiące ich własność. Jednak należy pamiętać, iż generalnie zwolnienia
zawarte w ustawach podatkowych stanowią odstępstwa od reguły powszechności opodatkowania
i należy je stosować ściśle, unikając wykładni rozszerzającej.
Kierując się powyższym należy stwierdzić, iż wolne od opodatkowania są ekwiwalenty
wypłacane pracownikom za używanie rzeczowych składników ich majątku (narzędzia,
materiały lub sprzęt) zaś refundowanie kosztu dostępu do internetu związane
jest ze świadczoną przez operatora na rzecz pracownika usługą. To zaś powodować
będzie konieczność zwiększenia u pracownika podstawy opodatkowania podatkiem
od osób fizycznych.
Na takim stanowisku stoją również organa podatkowe (np. pismo Dyrektora Izby
Skarbowej z Poznaniu z dnia 9 czerwca 2004r., znak: PD-F/415-52/04, lub postanowienie
Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z dnia 21
listopada 2005r., znak: ZD/406-48/PIT/05).
Z powyższym stanowiskiem można by podjąć próbę polemiki, jednak wydaje się uzasadnionym,
by od kwot ekwiwalentów przekazywanych pracownikom z tytułu używania internetu
odprowadzać podatek PIT.
Stan prawny: 01.2006
Henryk Suchecki