Rolę Ignacego Jana Paderewskiego w procesie odzyskiwania niepodległości przez Polskę podkreślił marszałek wielkopolski w poniedziałek w Poznaniu w trakcie uroczystości z okazji 92. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego.
Marszałek wielkopolski Marek Woźniak zapowiedział też, że za osiem lat w Poznaniu ma stanąć pomnik Paderewskiego.
W głównych uroczystościach pod Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich wzięli udział przedstawiciele prezydenta RP, parlamentu, rządu a także wielkopolscy samorządowcy, żołnierze, harcerze i mieszkańcy Poznania.
Jak stwierdził marszałek, tegoroczne obchody rocznicy powstania są okazją do uczczenia 150. rocznicy urodzin I.J Paderewskiego. Przypomniał, że to jego przyjazd do Poznania w grudniu 1918 roku zapoczątkował powstanie. W 1924 roku Uniwersytet Poznański uhonorował go w dowód wdzięczności Wielkopolan tytułem doktora honoris causa.
"Winni mu jednak jesteśmy więcej. Dlatego jestem przekonany, że nie będziemy szczędzić starań, aby tutaj stanął pomnik I.J. Paderewskiego, którego osoba na zawsze związana będzie z najchlubniejszymi kartami naszej historii" - powiedział pod pomnikiem Woźniak.
W trakcie uroczystości odczytany został list prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Prezydent podkreślił, że historia wybitnych Wielkopolan jest dowodem na to, że Polacy potrafią dawać dowód umiłowania ojczyzny - nie tylko w boju, ale również ciężko pracując.
"Stuletnie zmagania Wielkopolan w obronie przed niemiecką zaborczością, w obronie wartości najbliższych każdemu Polakowi, w obronie polskich instytucji i polskiego stanu posiadania budzą szacunek, uznanie i podziw mieszkańców wszystkich dzielnic Polski. Praca organiczna, z tak dużym wysiłkiem i z tak dużą stanowczością, podejmowana przez mieszkańców Wielkopolski, zasłużenie nazywana jest najdłuższą wojną nowoczesnej Europy" - napisał prezydent.
W trakcie mszy świętej w intencji powstańców w poznańskiej farze, abp Stanisław Gądecki, metropolita poznański przypomniał, że obecnie, podobnie, jak 92 lata temu, bardzo ważna jest sprawa posiadania wolności.
Jak zauważył, wolność polityczna będzie zawsze zagrożona, jeśli "instytucje przestają służyć celom cnoty i jeśli zawodzi samodyscyplina ludu". Metropolita poznański przypomniał słowa Jana Pawła II, który stwierdził, że naród ginie, gdy znieprawia swojego ducha.
"Kryzys społeczeństwa jest po prostu kryzysem jednostki wypisanym wielkimi literami. Tak samo, jak wolność jednostki nie przetrwa bez jej osobistego przywiązania do prawdy, tak i wolność społeczeństwa nie może rozkwitać bez cnotliwych obywateli. Ponieważ zaś dzisiaj tak wielu żyje według czysto pragmatycznych standardów przyjemności, bogactwa i władzy, zagraża nam utrata moralnych i duchowych podstaw, na których opiera się nasza wolność" - powiedział abp Gądecki.
Główne uroczystości poprzedziło złożenie kwiatów w miejscach pamięci, m.in. na mogile gen. Stanisława Taczaka, pierwszego głównodowodzącego Powstania Wielkopolskiego, na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.
Na poznańskim Placu Wolności w poniedziałek pojawiły się ekrany, na których prezentowane były materiały filmowe poświęcone Paderewskiemu. Stacjonował też polowy obóz powstańczy, zorganizowany przez Stowarzyszenie Grupy Rekonstrukcji Historycznej 3 Bastion Grolman. Na placu zaplanowano również inscenizację "Muzyka Wolności", poświęconą I. J. Paderewskiemu w rocznicę urodzin. Uroczystości w Poznaniu zwieńczy wieczorny koncert w Auli Uniwersyteckiej.
W obchody włączyło się Stowarzyszenie Wiara Lecha. W tym roku kibice Lecha Poznań odwiedzają ok. 2 tys. grobów powstańczych na terenie całej Wielkopolski. Przygotowali też powstańcze banery i flagi, a także iluminację świetlną w najwyższych punktach miasta.
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu i było największym zrywem niepodległościowym na terenie zaborów, zakończonym zwycięstwem. Wojska powstańcze wyzwoliły spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę.
Za koniec Powstania historycy uznają likwidację Frontu Wielkopolskiego 8 marca 1920 r., choć powstańcze zdobycze i prawo do Ziemi Wielkopolskiej dał odrodzonej Polsce Traktat Wersalski z 28 czerwca 1919 r. Jego postanowienia weszły w życie w styczniu 1920 r. (PAP)
rpo/ abe/
