Przepisy proponowane przez ministerstwo zdrowia likwidują lub znacznie ograniczają możliwość wykonywania anonimowych badań na obecność wirusa HIV - powiedziała w czwartek PAP dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS Anna Marzec-Bogusławska.
Chodzi o rządowy projekt ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, który w czwartek przyjęła sejmowa komisja zdrowia.
Zgodnie z projektem, szpitale będą miały obowiązek zgłaszania i rejestracji zakażeń. Kontrowersje wzbudza brak zapisu, który mówił, że osoby przystępujące do badania dotyczącego wirusa HIV, mogą zastrzec swoje dane osobowe (taki zapis znajduje się w dotychczasowej ustawie).
"Zaproponowany projekt ustawy niestety nie daje możliwości kontynuowania anonimowych badań w kierunku HIV lub znacznie ogranicza tę możliwość. To bardzo utrudni walkę z chorobą AIDS w naszym kraju" - oceniła Marzec-Bogusławska.
Dodała, że przyczynią się do tego zapisy mówiące o tym, "że zarówno rejestracja zakażenia HIV, jak i przekazanie danych z laboratorium do powiatowego inspektora sanitarnego muszą zawierać dane takie, jak imię nazwisko pacjenta, adres i PESEL".
Jak mówiła dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS, taka sytuacja sprawi, że osoby, które "dopuszczają się ryzykownych zachowań, nie będą zgłaszać się na badania z obawy przed wyciekiem ich danych, bo to grozi im stygmatyzacją i napiętnowaniem społecznym".
Główny Inspektor Sanitarny Andrzej Wojtyła, który reprezentuje resort zdrowia, powiedział PAP, że ustawie zapewniono dobrowolność i dyskrecję badań dotyczących HIV. "Nikt nigdzie nie zapisał, że osoby badające się muszą podawać swoje dane" - zaznaczył Wojtyła.
Podobnie ocenił krajowy konsultant epidemiologii prof. Andrzej Zieliński. "Zastrzeżenia pani dyrektor są już uwzględnione w ustawie o ochronie danych osobowych" - powiedział PAP.
Przeciwnego zadnia jest z kolei przewodniczący sejmowej komisji zdrowia Bolesław Piecha (PiS). "Obawiam się, że jeżeli nie uda się w trakcie dalszych prac nad projektem powrócić do zapisów chroniących chorych przed koniecznością podawania danych, mogą nastąpić przecieki (danych nosicieli wirusa HIV-PAP) i może być obawa przed wykonywaniem tych badań. To nie leży w naszym interesie" - podkreślił Piecha w rozmowie z dziennikarzami.
Poseł Aleksander Sopliński (PSL) powiedział dziennikarzom, że podczas drugiego czytania ustawy w Sejmie zgłosi poprawkę, "podkreślającą możliwość zachowania anonimowości przy badaniach HIV".
"Poprawka będzie spójna z przepisami ustawy. (...) Podczas prac podkomisji posłowie mieli obawy co do anonimowości. Dzisiaj nie można było ad hoc zmienić zapisu, ale anonimowość pozostanie" - oświadczył Sopliński.
Projekt ustawy o zwalczaniu zakażeń zakłada realizację programu nadzoru epidemiologicznego, obejmującego szerokie badania (wraz z oceną aktualnej sytuacji), monitorowanie zachorowalności i umieralności z powodu zakażeń, kompleksową realizację profilaktyki oraz nowoczesnej diagnostyki i terapii. W projekcie uwzględniono również zmiany w sposobie prowadzenia systemu rejestracji zakażeń i zachorowań na choroby zakaźne.
Autorzy projektu podkreślają, że w ostatnich latach sytuacja epidemiologiczna w Polsce i na świecie staje się coraz trudniejsza ze względu na zwiększające się zagrożenia nowymi i powracającymi zakażeniami i chorobami, przeciwko którym nie ma skutecznych leków ani szczepionek. Choroby mogą być przeniesione do Polski z odległych geograficznie regionów świata lub rozprzestrzenione w drodze aktów terroru z użyciem czynników biologicznych.
Realizacja przepisów nowej ustawy ma pozwolić na koordynację działań służb sanitarnych, organów administracji publicznej odpowiedzialnych za bezpieczeństwo oraz podmiotów realizujących świadczenia zdrowotne, mających na celu zapobieganie, wczesne wykrywanie ognisk zachorowań i ograniczanie rozprzestrzeniania się epidemii.
Umożliwi także racjonalizację i standaryzację diagnostyki laboratoryjnej do celów nadzoru epidemiologicznego, wprowadza też jako obowiązujące w szpitalach prowadzenie monitorowania zakażeń, stosowanie procedur zapobiegających ich występowaniu. W ocenie resortu zdrowia, powinno to sprzyjać ograniczeniu częstości występowania zakażeń w szpitalach, a tym samym zmniejszeniu zagrożeń z nimi związanych. (PAP)
pro/ wkr/ mow/
