Czołowi politycy amerykańskiego Kongresu wyrazili zniecierpliwienie, że gros wydatków na odbudowę Iraku pochodzi wciąż z budżetu USA, podczas gdy dzięki wysokim cenom ropy naftowej szybko rosną dochody Iraku ze sprzedaży tego surowca.
"Jest niewybaczalne, żeby podatnik amerykański nadal płacił rachunki za projekty, które Irakijczycy całkowicie mogą sami finansować" - powiedział demokratyczny przewodniczący senackiej Komisji Sił Zbrojnych, senator Carl Levin.
We wtorek Generalne Biuro Rachunkowości (ang. skrót: GAO), czyli urząd kontroli rządu z ramienia Kongresu ogłosił raport, z którego wynika, że rząd iracki będzie miał pod koniec tego roku nadwyżkę budżetową w wysokości 79 miliardów dolarów.
Irak wydaje jednak zaledwie ułamek swojej nadwyżki na odbudowę kraju ze zniszczeń wojennych. Według raportu GAO w latach 2005- 2007 tylko 10 procent wydatków budżetowych poszło na odbudowę. Raptem 1 procent wydano na inwestycje takie jak budowa dróg, dostawy wody pitnej, elektryczności i broni.
Resztę pokrywa podatnik amerykański. Od inwazji w 2003 r. Kongres przydzielił w sumie około 48 miliardów dolarów na odbudowę Iraku. Tymczasem administracja prezydenta George'a W. Busha od początku obiecywała, że Irak ma tyle ropy, że jego odbudowa nie będzie prawie nic kosztowała Amerykanów.
Według ocen ekspertów Irak posiada trzecie co do wielkości złoża ropy na świecie i mógłby produkować aż do 5 milion w baryłek tego surowca dziennie.
Cena ropy ostatnio nieco spadła - do 117 dolarów za baryłkę - ale w ciągu minionych miesięcy rosła, osiągając w pewnym momencie ponad 140 dolarów. Przynosi to krajom-producentom wielkie dochody. W wypadku Iraku potencjał ten jest na razie wykorzystany tylko częściowo w wyniku zniszczeń wojennych i obaw koncernów naftowych o bezpieczeństwo.
W ostatnich miesiącach stan bezpieczeństwa w Iraku poprawił się jednak znacznie. Stąd m.in. nasilające się wypowiedzi w Kongresie, że czas przykręcić kurek z finansowaniem odbudowy.
Oprócz senatora Levina głos zabrał także jego republikański kolega z Komisji Sił Zbrojnych, John Warner, który razem z nim zamówił raport GAO.
Za słowami idą czyny - Kongres zaczął już obcinać fundusze dla Iraku. W zeszłym tygodniu Warner i Levin zakwestionowali wydatek 33 mln dolarów na projekt budowy nowego hotelu, biura i centrum handlowego koło lotniska w Bagdadzie.
Tomasz Zalewski(PAP)
tzal/ kar/
