Prezydenci Rosji i Turkmenistanu, Dmitrij Miedwiediew i Kurbanguły Berdymuchammedow zapowiedzieli w środę, że ich kraje będą rozwijały współpracę w sferze energetycznej, w tym gazowej.
Problemy te były głównym tematem rozmów, jakie liderzy dwóch państw przeprowadzili w tym dniu na Kremlu. Turkmeński prezydent przebywa od wtorku z wizytą państwową w Rosji.
Stronom nie udało się jednak podpisać zapowiadanej umowy w sprawie budowy gazociągu Wschód-Zachód. Ta 600-kilometrowa transturkmeńska rura ma połączyć pola gazowe w północno-wschodnim Turkmenistanie z Morzem Kaspijskim.
Wzdłuż wybrzeża Morza Kaspijskiego będzie przebiegać Gazociąg Nadkaspijski, za którym lobbuje Rosja. Gazociąg Wschód-Zachód, który ma kosztować 1,2-1,5 mld dolarów, powinien zapewnić dodatkowy surowiec dla nadkaspijskiej rury.
Stanowi ona odpowiedź Moskwy na gazociąg przez Morze Kaspijskie, który chce ułożyć Unia Europejska i który forsują również Stany Zjednoczone. Rura transkaspijska omijałaby Rosję i zostałaby podłączona do projektowanego przez UE gazociągu Nabucco.
Budowa Gazociągu Nadkaspijskiego, który przetnie również Kazachstan, ma ruszyć jeszcze w tym roku. Jednak Miedwiediew i Berdymuchammeddow w środę publicznie nie potwierdzili tego terminu.
Doradca prezydenta Rosji ds. polityki zagranicznej Siergiej Prichodźko powiedział dziennikarzom w Moskwie, że porozumienie o budowie gazociągu transturkmeńskiego zostanie podpisane podczas jednego z najbliższych spotkań Miedwiediewa i Berdymuchammedowa.
Według nieoficjalnych informacji może to być w czasie czerwcowego Międzynarodowego Forum Ekonomicznego w Petersburgu lub lipcowego wyścigu konnego o nagrodę prezydenta Rosji w Moskwie.
Turkmenistan jest drugim po Rosji producentem i eksporterem gazu na obszarze b. ZSRR. Zgodnie z wieloletnim kontraktem Rosja kupuje w tym kraju 50 mld metrów sześciennych surowca rocznie. Moskwa chce zwiększyć ten import do 78 mld metrów sześciennych rocznie.
W tym celu w 2007 roku strony uzgodniły modernizację magistrali Azja Środkowa-Centrum i ułożenie Gazociągu Nadkaspijskiego. Przepustowość tej rury wyniesie 30 mld metrów sześciennych rocznie.
Turkmenistan podkreśla, że jego udział w Gazociągu Nadkaspijskim nie oznacza rezygnacji z uczestnictwa w innych projektach, w tym w magistrali transkaspijskiej i Nabucco.
W środę Rosja poparła turkmeńską inicjatywę w sprawie przeprowadzenia w kwietniu w Aszchabadzie międzynarodowej konferencji poświęconej problemom niezawodnego i stabilnego transportowania nośników energii na światowe rynki.
Berdymuchammedow podkreślił, że stosunki Turkmenistanu z Rosją mają charakter długofalowego strategicznego partnerstwa, nie zależą od koniunktury międzynarodowej i są odporne na oddziaływanie z zewnątrz.
Jerzy Malczyk(PAP) mal/ mmp/ ro/
