"KNF w ciągu jednego miesiąca, czyli do 28 grudnia 2018 r., obowiązana była rozpatrzeć nasz wniosek o zgodę na rozpoczęcie działalności, ale po raz kolejny nie dotrzymała ustawowego terminu przesuwając tę datę na 28 lutego 2019. To skłania nas do złożenia skargi na przewlekłość postępowania. Jest ona obecnie przygotowywana przez prawników" - powiedziała Zwierzchowska.
Prezes wyjaśniła, że PBA zgodnie z przepisami wystąpił z ponagleniem, by KNF niezwłocznie wydała decyzję, ale jeśli tego nie uczyni w ciągu 7 dni, bank złoży zatem skargę do WSA. Jej zdaniem, jest to konieczne, ponieważ odmawiając zgody bankowi na działalność KNF wprowadziła chaos, który dotyka ponad 40 banków spółdzielczych znajdujących się od 1 stycznia 2019 r. poza strukturami zrzeszeń PBA lub Banku BPS.
"Na mocy znowelizowanej ustawy Prawo bankowe, KNF wstrzymując się z wydaniem nam zgody na rozpoczęcie działalności dąży do zastosowania przepisów umożliwiających przejęcie banku za złotówkę. Co prawda, nie jest to automatyczne, ale wprowadza ogromny chaos i niepewność w działalności banków spółdzielczych" - wskazała prezes.
Zwierzchowska zaprzeczyła, jakoby PBA nie spełnił wymagań Komisji, na podstawie której mógłby otrzymać zgodę na rozpoczęcie działalności. Wskazała, że podczas kontroli KNF w siedzibie PBA upoważnieni pracownicy UKNF stwierdzili, że bank spełnił wszelkie warunki zgodnie z Uchwałą KNF o nadzorze nad bankami.
"Zarzucono nam, że nie dysponujemy odpowiednimi warunkami do przechowywania środków pieniężnych i innych wartości z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności. Tymczasem PBA nie będzie prowadził działalności handlowej, stąd posiadanie kas czy skarbca jest nieadekwatne do naszej działalności, tj. zbędne. Zgodnie z prawem, wypełniliśmy więc wszystkie wymagania, a co najważniejsze bank jest gotowy do rozpoczęcia działalności operacyjnej, lecz według KNF nie ma on obowiązku udzielić nam zgody. Usłyszeliśmy, podczas posiedzenia Komisji w dniu 27 listopada 2018 roku, że jest to indywidualna ocena Komisji" - wyjaśniła Zwierzchowska.
Prezes zaznaczyła, że jeżeli KNF utrzyma swoje negatywne stanowisko, to banki spółdzielcze - założyciele PBA zostaną przymuszone do przystąpienia do IPS wbrew woli właścicieli i władz tych banków.
"Jednak to będzie jedyna możliwa droga, by kontynuować działalność bankową, zakładając, że nie zrealizuje się opcja przejęcia ich za złotówkę przez inne, wskazane przez KNF podmioty" - podkreśliła Zwierzchowska.
Zaznaczyła jednak, że bank BPS jest objęty programem naprawczym, pod nadzorem drugiego kuratora i założył, że program zostanie zrealizowany, gdy wszystkie banki przystąpią do IPS.
"Dlatego banki, które nie miały wpływu na jakiekolwiek zmiany w BPS postanowiły utworzyć nowy bank zrzeszający, który będzie wypełniał funkcję zrzeszeniową i nie będzie generował ryzyka, a także nie będzie konkurował na rynku z bankami spółdzielczymi, a w przyszłości wspierał w rozwoju tego sektora" - wskazała prezes.
Zdaniem Zwierzchowskiej, sprawne funkcjonowanie banków spółdzielczych w polskim systemie finansowym jest bardzo istotne, a ich roli nie są w stanie przejąć duże instytucje komercyjne. Działają one w różnych środowiskach i w dużych aglomeracjach miejskich, województwach, powiatach i gminach.
"Podejmują się kredytowania przy bardzo niskich stopach procentowych, co dla banków komercyjnych jest nieopłacalne np. kredyty preferencyjne dla rolników. Obsługują także samorządy terytorialne, przy bardzo znikomym dochodzie, więc ich rola w gospodarce państwa jest bardzo ważna" - podsumowała Zwierzchowska.
W listopadzie 2017 roku KNF po ponad roku od złożenia wniosku, wydała zgodę na utworzenie Polskiego Banku Apeksowego, zrzeszającego wówczas 56 banków spółdzielczych, ale do dziś nie wydała zgody na rozpoczęcie działalności.
Rzecznik KNF Jacek Barszczewski przesłał ISBnews stanowisko, w którym podano, że w ocenie Komisji, podejmuje ona czynności niezbędne do dokonania kontroli zaskarżonej decyzji i w żadnym przypadku nie są one przejawem opieszałości.
"W świetle Kodeksu postępowania administracyjnego (Kpa) organ nadzoru ma 1 miesiąc na rozpatrzenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Nie oznacza to jednak, że upływ miesięcznego terminu ma być uznany automatycznie za przewlekłość. Aby mówić o przewlekłości postępowanie Kpa wymaga, aby było ono prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy. Co więcej, do terminu miesięcznego nie wlicza się terminów na dokonanie przez KNF określonych czynności w toku postępowania, czy opóźnień spowodowanych z winy strony albo przyczyn niezależnych od KNF. Stwierdzenie przewlekłości wymaga wykazania, że organ nadzoru jedynie markuje prowadzenie postępowania. Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w rozważanym przypadku" - czytamy w stanowisku Komisji.
"Należy wskazać, że strona postępowania jest świadoma zakresu czynności podejmowanych przez organ nadzoru i bierze czynny udział w spotkaniach z organem nadzoru. KNF poważnie podchodzi do obowiązku rozpatrzenia sprawy na nowo w jej całokształcie, a co za tym idzie konieczności ponownej analizy materiału dowodowego, ewentualnie jego uzupełnienia. KNF podejmuje czynności niezbędne do dokonania kontroli zaskarżonej decyzji i w żadnym przypadku nie są one przejawem opieszałości. Istotnym jest fakt, że strona postępowania jest tego świadoma i ma rozeznanie, co do przyczyn wydłużenia terminu załatwienia sprawy. Działania KNF ukierunkowana są na wydanie legalnej decyzji. Aktywizm KNF w sprawie nie zmierza do nieuzasadnionego wydłużenia trwania postępowania. Naturalnie strona postępowania ma uprawnienie do złożenia skargi na przewlekłość, niemniej to do oceny sądu administracyjnego I i II instancji będzie należeć, czy strona wykazała, że KNF prowadzi postępowanie w sprawie w sposób przewlekły. W opinii KNF nie mamy
do czynienia z przewlekłością, a ocena stanu faktycznego dokonana przez stronę oparta jest na subiektywnych odczuciach" - napisano dalej.
Działalność Polskiego Banku Apeksowego skupia się wyłącznie na świadczeniu usług na rzecz zrzeszonych banków spółdzielczych w formie: obsługi finansowej zrzeszenia, zapewnienia warunków do utrzymywania płynności w zrzeszeniu przez wszystkich jego uczestników samodzielnie, realizacji rozliczeń, zagospodarowania nadwyżek środków pieniężnych banków spółdzielczych oraz obsługi prawnej.
Lesław Kretowicz
