Byli prezesi państwowych spółek bez absolutorium. Mogą być następni

W ostatnich tygodniach walne zgromadzenia akcjonariuszy wielu państwowych spółek zdecydowały o nieudzieleniu absolutorium byłym prezesom i członkom zarządów za działalność w 2023 roku. Wobec kogo decyzję już podjęto, a kto wciąż na nią czeka?

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wśród nich znaleźli się m.in. Daniel Obajtek i cały były zarząd Orlenu. Jako jeden z powodów wymieniono niedopełnienie obowiązków w zakresie nadzoru właścicielskiego m.in. w związku z działalnością zależnej spółki Orlen OTS, kierowania polityką cenową w okresie między 1 sierpnia a 13 października 2023 r.

Absolutorium nie otrzymali też Kasjan Wyligała i byli członkowie zarządu Lubelskiego Węgla "Bogdanka", Mariusz Grab z Grupy Azoty Police, a także Dariusz Seliga i czterech innych członków zarządu PKP Cargo.

Nie wszędzie decyzje już zapadły. Podobny los może spotkać byłego prezesa KGHM Tomasza Zdzikota i czterech innych członków zarządu tej spółki, wobec których rada nadzorcza złożyła wniosek o nieudzielenie absolutorium. Rozstrzygnięcie możliwe jest w tym wypadku 5 lipca.

Giełda Papierów Wartościowych ogłosiła przerwę w obradach walnego zgromadzenia, które miało głosować nad absolutorium dla byłego prezesa Marka Dietla. Oraz jeszcze jednego przedstawiciela dawnych władz GPW. Z kolei w PKO BP przerwano obrady do 23 lipca, kiedy to akcjonariusze mają głosować nad udzieleniem absolutorium członkom zarządu i rady nadzorczej za 2023 rok.

Katarzyna Bilewska z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego - "udzielając absolutorium, spółka deklaruje, że nie będzie dochodzić roszczeń odszkodowawczych od danej osoby za jej działania w poprzednim roku". Zaznaczyła jednak, że dotyczy to zdarzeń ujawnionych, czyli takich, o których akcjonariusze byli poinformowani. - Jeżeli okaże się, że zarząd spółki podejmował decyzje, które okazały się szkodliwe dla firmy, to nawet w przypadku osób, które otrzymały absolutorium, takie zwolnienie z odpowiedzialności za szkody nie będzie miało zastosowania, jeżeli akcjonariusze o tych zdarzeniach nie wiedzieli - oceniła.

Podobnego zdania jest Dawid Czopek, zarządzający Polaris FIZ i ekspert rynku paliw. -Dla mnie brak udzielenia absolutorium do tej pory wiązał się z możliwością pociągnięcia do odpowiedzialności karnej za czyny, dokonane przez daną osobę w okresie, za który nie udzielono jej absolutorium. Zawsze był to też sygnał, że akcjonariusze "nie podpisują" się pod działaniami takiej osoby - stwierdził w rozmowie z money.pl.

Kancelaria Pietrzak Sidor & Wspólnicy kwestią konsekwencji wynikających z braku absolutorium zajmowała się kilka lat temu. Mecenas Artur Sidor, wypowiadając się na antenie Radia TOK FM, wyjaśnił, że choć absolutorium nie jest zdefiniowane w przepisach prawa, powszechnie uznaje się je za akceptację sposobu sprawowania funkcji przez członków organów spółek.

Według mecenasa Sidora, uzyskanie absolutorium ma kluczowe znaczenie dla menadżerów. Brak takiego skwitowania może mieć poważne konsekwencje, wpływając negatywnie na reputację danej osoby. Najczęstszym skutkiem nieudzielenia absolutorium jest odwołanie z pełnionej funkcji, choć zdarza się również, że prowadzi to do podniesienia roszczeń odszkodowawczych wobec menadżera.

Absolutorium w polskich spółkach jest istotnym elementem corocznej oceny pracy zarządu i rady nadzorczej. Udziela go zazwyczaj walne zgromadzenie akcjonariuszy lub zgromadzenie wspólników, w zależności od formy prawnej spółki. Proces ten ma na celu potwierdzenie, że działania organów zarządzających były zgodne z interesem spółki i przepisami prawa.

Udzielenie absolutorium nie zwalnia jednak automatycznie z odpowiedzialności cywilnej czy karnej za ewentualne naruszenia, ale stanowi ważny sygnał zaufania dla menadżerów i rynku. W przypadku spółek giełdowych informacja o udzieleniu lub odmowie udzielenia absolutorium jest istotna dla inwestorów i może wpływać na postrzeganie firmy przez rynek kapitałowy.