Od kilku miesięcy społeczeństwo zmaga się z falą podwyżek cen energii elektrycznej, żywności i ogrzewania, co związane jest m.in. z sytuacją na rynku paliw. Nie dziwi więc fakt, że coraz częściej pojawiają się pytania o odpowiedzialnych za ten stan rzeczy. Rodzi się pytanie, na ile recykling może obniżyć koszty życia przeciętnego obywatela. Dużo emocji budzi też kwestia składowania odpadów z krajów unijnych na terenie Polski.
W ostatnim czasie pojawiły się zmiany w prawie odpadowym, które wywarły wpływ na funkcjonowanie rozmaitych sfer społecznych i gospodarczych. Wszystkim tym zagadnieniom poświęcone były dwa panele Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2022, w których wzięli udział przedstawiciele EKO-PAK.
Gospodarka odpadami w cieniu reform
W debacie pod tym tytułem firmę EKO-PAK reprezentował prezes, Krzysztof Baczyński. Obok niego zasiedli: Karol Wójcik, ZPGO, Jakub Tyczkowski, Prezes, Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań S.A. , Robert Chciuk, Dyrektor z Ministerstwa Klimatu, Anna Marcinkiewicz, Dyrektor, NFOŚiGW, Marcin Borek, Dyrektor Funduszu Inwestycji Samorządowych, PFR oraz Leszek Wieciech, Head of Anti-Corruption Programme, UN Global Compact. Moderację poprowadził Jakub Pawłowski, dziennikarz i publicysta specjalizujący się w tematyce gospodarki odpadami.
Krzysztof Baczyński podkreślił, że należy pamiętać o aspekcie stabilności prawa, istotnym dla przedsiębiorcy. Jedna ustawa może wywrócić funkcjonowanie przedsiębiorstw do góry nogami, jak to miało miejsce w 2019 r. na skutek słynnej "ustawy pożarowej" ministra Henryka Kowalczyka. Zniechęca to do inwestowania, bo taka sytuacja jak 3 lata temu może się powtórzyć w każdej chwili. Istotną kwestią jest też akceptacja społeczna. Tu pojawia się rola samorządów, które do pewnych inwestycji powinny przekonywać swoich obywateli. W kontekście percepcji społecznej, w gospodarce odpadami podział na inwestora prywatnego i publicznego jest sztuczny, bo opór mieszkańców w obu przypadkach bywa taki sam.
– Nie ma jednak jednej złotej recepty, ale bez dialogu wszystkich zainteresowanych z pewnością do niczego nie dojdziemy. Usiądźmy razem i popracujmy nad mechanizmami i aktami prawnymi. Niech prawo służy wszystkim, a nie tylko jednej grupie – przekonuje prezes Baczyński
Posłuchaj, jakie możliwości i przeszkody w rozwoju racjonalnej gospodarki odpadami widzi Krzysztof Baczyński, prezes EKO-PAK.
Zasypani tonami plastiku
Próby rozwiązania problemu nadmiaru opakowań z tworzyw sztucznych, recykling, system depozytowy i świadomość producentów oraz konsumentów były głównymi tematami kolejnej debaty Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2022.
Wśród panelistów zasiadła Magdalena Dziczek, dyrektor Biura Zarządu, EKO-PAK. Inni uczestnicy dyskusji to: Andrzej Grzymała, RLG POLSKA, Robert Chciuk z Ministerstwa Klimatu, Jan Słowik, LIDL Polska, Paulina Kaczmarek, Żywiec Zdrój, Anna Larsson, Reloop Europa oraz Krystian Szczepański, Instytut Ochrony Środowiska.
Moderację poprowadził również Jakub Pawłowski.
Debata zaczęła się próbą odpowiedzi na pytanie co jest największym problemem: sam plastik jako tworzywo, jego ilość czy brak pomysłów na to, co z nim zrobić? Najbardziej zajmujący dla panelistów okazał się jednak projekt wprowadzenia systemu kaucji, który zdominował debatę. Pojawiły się zarówno głosy pozytywne jak i krytyczne.
Magdalena Dziczek wystąpiła jako pierwsza, tłumacząc, że plastik to materiał bardzo użyteczny i posiadający wiele zalet: – Plastik zrobił karierę nie dlatego, że jest zły, tylko dlatego, że jest tak bardzo praktyczny, czyli trochę jest ofiarą własnego sukcesu. Borykamy się teraz globalnie z kwestią efektywnego zagospodarowania tworzyw sztucznych, to wyzwanie, przed którym stoimy wszyscy.
Mówiła też o znaczeniu odpowiedniej zbiórki śmieci oraz recyklingu:
– Nadając odpadom z tworzyw sztucznych status surowców i traktując je systemowo w ten sposób mamy szansę na dynamiczny rozwój nowych modeli biznesowych i rynku recyklingu. Musimy jednak jasno sobie powiedzieć, że dobra zbiórka i późniejsze doczyszczenie to absolutna konieczność – bez czystych odpadów nie będzie wysokiej jakości surowców wtórnych.
Zwróciła również uwagę na system kontroli:
– Potrzebujemy większego zaangażowania w system, abyśmy mogli głębiej wpływać na to w jaki sposób odpady opakowaniowe są zagospodarowywane. Te zadania powinny być realizowane w ramach współpracy między samorządami i producentami. Niezbędna jest przy tym silna rola regulatora, który będzie czuwał nad poprawnością i przejrzystością realizowanych procesów.
Podkreśliła, że wyzwanie dotyczy wszystkich rodzajów opakowań na rynku, nie tylko plastiku.
Magdalena Dziczek zauważyła, że system kaucyjny z całą pewnością wpłynie na system komunalny ale ta zmiana może mieć pozytywny wymiar i przynieść nowe otwarcie, które spowoduje, że szerszy niż dziś katalog frakcji odpadów będzie sortowany:
– Za przykład niech posłuży nasz projekt, polegający na wysortowywaniu i poddawaniu recyklingowi elastycznych odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych, tzw. flexibles. Jaki spotykamy problem przy realizacji tego projektu? Część instalacji w ogóle nie jest zainteresowana tym, żeby taką frakcję wysortowywać, mimo że chcemy za te odpady zapłacić, ponieważ dotychczas tego typu materiałów nie sortowały, a ich "business as usual" opiera się na tradycyjnych i łatwo identyfikowalnych frakcjach, jak choćby butelka PET. Zmiany wywołane zniknięciem niektórych frakcji z systemu komunalnego powinny zainicjować rozwój systemu sortowania, umożliwiający pozyskiwanie szerszego katalogu odpadów surowcowych, a to z kolei pozwoli na rozwój technologii do ich recyklingu – przekonuje.
Z czego wynika kilkukrotny wzrost opłaty za śmieci w ciągu ostatnich trzech lat? Jak można mu przeciwdziałać? Posłuchaj wywiadu z Magdaleną Dziczek z EKO-PAK.
Związek Pracodawców EKO-PAK skupia wiodące na rynku polskim przedsiębiorstwa produkujące wyroby w opakowaniach, jak i wytwarzające same opakowania. Celem tej organizacji jest kształtowanie silnego, skutecznego i zrównoważonego systemu gospodarki odpadami. Jest to też jedyna organizacja pracodawców koncentrująca swoje zainteresowanie na gospodarce odpadami opakowaniowymi.
MIĘDZYNARODOWY SZCZYT TOGETAIR 2022
Szczyt Klimatyczny odbył się w dniach 20-21-22 kwietnia, w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego (BUW), a także w dostępnej dla wszystkich w Polsce i Europie przestrzeni online.
Wydarzenie, realizowane w formule hybrydowej i transmitowane z telewizyjnego studia, oglądać można było bezpłatnie i bez rejestracji na głównych stronach najważniejszych polskich portali internetowych https://togetair.eu/partnerzy, a także na polskich i belgijskich platformach Linkedin i Twitter oraz innych mediach społecznościowych.
W 2022 r. formuła wydarzenia rozszerzona została na poziom międzynarodowy, wzmacniając współpracę na linii Polska – kraje Trójmorza – Unia Europejska. Każdy dzień Szczytu rozpoczynał się panelem międzynarodowym, poświęconym globalnej i europejskiej tematyce.
Organizatorzy międzynarodowego Szczytu Klimatycznego zaprosili do udziału przedstawicieli ministerstw, samorządy w randze marszałków, przedstawicieli spółek skarbu państwa, organizacji pozarządowych, koncernów międzynarodowych oraz mniejszych firm zaangażowanych w ochronę klimatu. TOGETAIR otrzymał patronat Przewodniczącej Parlamentu Europejskiego Roberty Metsoli.
Materiał partnera: TOGETAIR2022