Polska traci "odporność populacyjną" na odrę. To efekt drastycznie spadającej liczby zaszczepionych. W 2023 r. zanotowało w Polsce ponad 87 tys. odmów zaszczepienia dziecka. To rekord.
Rosnąca skala odmów szczepień ma kilka przyczyn. Polacy coraz liczniej uchylają się od szczepień m.in. dlatego, że mogą. Egzekwowanie obowiązku przez państwo jest nieskuteczne. Z danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego wynika, że zaledwie 5 proc. rodziców uchylających się od poddania dziecka szczepieniu, robi to pod wpływem kar nakładanych drogą administracyjną. Często jednak w ogóle do ukarania nie dochodzi, bo rodzice odwołują się od decyzji o nałożeniu grzywien.
Nowy szef GIS, dr Paweł Grzesiowski zamierza to zmienić. Zamiast grzywny proponuje mandaty.
- Są to mniejsze kwoty, ale to od razu daje możliwość wskazania, że dane zachowanie jest nieakceptowane przez system ochrony zdrowia w Polsce. Dzisiaj kary grzywny za nieszczepienie wynoszą kilkadziesiąt tysięcy złotych, (...) natomiast my proponujemy mandaty w wysokości kilkuset złotych, egzekwowane prawie natychmiast, w zwykłej procedurze mandatowej" - powiedział na antenie TVN24.
Szef GIS chce, aby mandaty mogły być nakładane bezpośrednio przez sanepid. Będzie to możliwe, ponieważ inspektorat zmodyfikował sposób gromadzenia danych o przypadkach nieszczepionych dzieci – w celu szybkiego dotarcia do tych osób posługuje się numerami PESEL i adresami. Do tej pory bazowano na kartach szczepień i odmowach, przez co dokładnie nie było wiadomo, ile dzieci jest niezaszczepionych.
Odra wraca nad Wisłę
Pod koniec kwietnia wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny przedstawił sejmowej komisji zdrowia dane o szczepieniach przeciwko odrze. Poziom zaszczepienia spadł w tym przypadku poniżej 95 proc., czyli poniżej progu zapewniającego odporność populacyjną przeciw tej chorobie. W przeszłości wynosił on 99 proc.
W efekcie na odrę do połowy lipca 2024 r. zanotowano 232 zachorowania – ponad dziesięciokrotnie więcej niż w tym samym okresie 2023 r. (22 zachorowania) – wynika z najnowszych danych NIZP-PZH.
