W ministerstwie rodziny powstał zespół ekspertów, który ma przygotować reformę systemu pomocy społecznej. Specjaliści zajmą się m.in. opracowaniem nowych przepisów dotyczących ustalania kryteriów dochodowych w pomocy społecznej, rozwojem usług i wsparciem pracowników.
Reforma systemu pomocy społecznej
- Ostatnie dane GUS-u pokazują, że największy wskaźnik ubóstwa skrajnego zarejestrowano wśród dzieci. Wpływ na to miał m.in. brak waloryzacji kryteriów dochodowych w pomocy społecznej przez ostatnie trzy lata. Doprowadzono do takiej sytuacji, gdzie osoby, nie były w stanie skorzystać z systemowej pomocy, mimo że żyły poniżej minimum egzystencji. To jest niestety papierek lakmusowy polityki poprzedniego rządu. Polityka społeczna była uznaniowa, a nie wprowadzająca systemowe regulacje - powiedziała wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Katarzyna Nowakowska.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Poinformowała, że przygotowywana w resorcie reforma systemu pomocy społecznej uwzględnia dwa horyzonty czasowe. - Pierwszy dotyczy przygotowania nowelizacji ustawy o pomocy społecznej, która będzie obejmowała najpilniejsze sprawy do uregulowania, takie jak rozwój mieszkalnictwa, czy uproszczenie dokumentacji. Chcemy, by wyniki tych prac były jeszcze w tym roku. Druga perspektywa jest bardziej długofalowa i dotyczy dogłębnej, systemowej reformy - powiedziała Nowakowska.
Zaznaczyła, że głównym celem reformy jest to, by system pomocy społecznej - świadczenia i usługi były dostępne dla tych, którzy ich naprawdę potrzebują i odpowiadały na konkretne trudności i sytuacje, a równocześnie by system był prosty.
Zagrywka Orbana ma drugie dno. "Mamy kłopot"
Podkreśliła, że celem zmian będzie także wsparcie pracowników socjalnych oraz pracowników całego systemu pomocy społecznej, a także rozwijanie procesu deinstytucjonalizacji usług społecznych.
Wiceminister zwróciła uwagę, że domy pomocy społecznej mierzą się z niedoborem kadr i wyzwaniami związanymi z finansowaniem nowej jakości usług. - To powoduje, że ich rozwój w domach pomocy społecznej jest trudny. Będziemy przygotowywać rozwiązania, które przyczynią się do ustabilizowania sytuacji – zapewniła.
Zaznaczyła, że z pozytywnym odbiorem ze strony samorządów spotkały się usługi sąsiedzkie. To nowa forma świadczenia pomocy społecznej, wprowadzona pod koniec lipca 2023 r. na mocy nowelizacji ustawy o pomocy społecznej. Od 1 listopada 2023 r. samorządy mogą ją uruchomić w swojej gminie. Usługi sąsiedzkie polegają na odpłatnej pomocy sąsiadowi przy wsparciu ośrodka pomocy społecznej.
Według danych MRPiPS w 2024 r. 773 gminy zgłosiły chęć ich rozwijania.
Zmiany w kryteriach dochodowych
Wiceminister przypomniała o planowanych zmianach weryfikacji kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej. - Równocześnie rozpoczynamy prace nad wprowadzeniem corocznej weryfikacji kryteriów dochodowych. Chcemy również zastanowić się nad samym sposobem wyliczania progu interwencji socjalnej, na podstawie którego ustalane są kryteria" - powiedziała Nowakowska.
W połowie maja Rada Ministrów zaproponowała, aby od 1 stycznia 2025 r. kryterium dla osoby samotnie gospodarującej wynosiło 1010 zł (obecnie 776 zł), a dla osoby w rodzinie – 823 zł (obecnie 600 zł).
