Szejk (PAP/dpa) - Międzynarodowa konferencja w sprawie stabilizacji Iraku, która w czwartek i piątek obradowała w egipskim kurorcie Szarm el-Szejk, zaapelowała do rządu w Bagdadzie o nadanie priorytetu pojednaniu między różnymi grupami religijnymi i narodowymi.
Takie jest "pilne wezwanie" wszystkich uczestników konferencji do rządu irackiego - podkreślił niemiecki minister spraw zagranicznych Frank-Walter Steinmeier na zakończenie obrad w Szarm el-Szejk.
"Wszystko będzie w decydującym stopniu zależeć od tego, czy rządowi irackiemu uda się zainicjować trwały proces pojednania narodowego" - mówił Steinmeier, wskazując, że od władz irackich będzie to wymagać "zaangażowania i obiektywizmu".
W opinii egipskiego ministra spraw zagranicznych Ahmeda Alego Abdula Gheita, "z obecnej sytuacji kryzysowej nie wyratuje Iraku żaden plan bezpieczeństwa, ani żadna strategia militarna". Rozwiązaniem może być tylko polityczne zaangażowanie wszystkich grup ludności.
Rzecznik zdominowanego przez szyitów i Kurdów rządu irackiego Ali al-Dabbagh wykluczył w Szarm el-Szejk wyciągnięcie ręki do rebeliantów sunnickich. "Pojednanie jest możliwe tylko z tymi, którzy stawiają na dialog i dla których przemoc nie jest środkiem do realizacji ich celów" - mówił rzecznik.
Sekretarz stanu USA Condoleezza Rice podkreśliła, że również sąsiedzi Iraku mogą odegrać pozytywną rolę w procesie pojednania w tym kraju. Dodała, że wprawdzie podczas konferencji w Szarm el- Szejk "nie nadarzyła się okazja" do jej spotkania z szefem dyplomacji Iranu Manuszehrem Mottakim, ale delegacje obu krajów rozmawiały o sytuacji w Iraku.
Rice oświadczyła, że jeśli Iran ustąpi w konflikcie o jego program nuklearny, Waszyngton będzie gotów "przemyśleć politykę minionych 27 lat i rozpocząć z Teheranem rozmowy na wiele tematów".
Mottaki wyraził opinię, że USA jako mocarstwo okupacyjne muszą wziąć na siebie odpowiedzialność moralną za chaos w Iraku. W oświadczeniu końcowym konferencji w Szarm el-Szejk potępiono "wszelkie formy terroryzmu" w Iraku. Mottaki oświadczył jednak, że w opinii wielu krajów potępienie to nie dotyczy ataków irackich powstańców na wojska amerykańskie i brytyjskie. Mottaki mówił w tym kontekście o "ruchu oporu przeciw mocarstwu okupacyjnemu".
Minister spraw zagranicznych Iraku Hosziar Zebari nazwał konferencję w Szarm el-Szejk sukcesem i poinformował o utworzeniu przez jej uczestników grup roboczych, które zajmą się takimi zagadnieniami jak bezpieczeństwo, uchodźcy oraz zaopatrzenie w energię.
Zebari powiedział, że wśród wszystkich sąsiadów Iraku górę wzięło przekonanie, iż "na irackim fiasku nikt nie skorzysta".
Niemiecka agencja dpa pisze, że w kuluarach mówiono jednak, iż premier Iraku Nuri al-Maliki nie był szczególnie zadowolony z przebiegu konferencji, ponieważ oczekiwał "mniej krytyki, a więcej wsparcia".
Na spotkanie w Szarm el-Szejk zaproszono przedstawicieli stałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ, wszystkich krajów sąsiadujących z Irakiem oraz przedstawicieli Ligi Arabskiej, Organizacji Konferencji Islamskiej i Unii Europejskiej. Polskę reprezentowała minister spraw zagranicznych Anna Fotyga.
W opinii szefowej naszej dyplomacji, Polska ma szanse odgrywać istotną rolę w ramach działań konferencji regionalnej na rzecz stabilizacji Iraku. Rzecznik MSZ Robert Szaniawski powiedział PAP, że Anna Fotyga odbyła podczas konferencji dwustronne spotkania z irackim ministrem spraw zagranicznych oraz z sekretarzem generalnym Ligi Państw Arabskich, którzy także uczestniczyli w tym forum.
W opinii Szaniawskiego, Polska - oprócz zaangażowania w Iraku naszego kontyngentu wojskowego, którego obecność służy przywracaniu bezpieczeństwa w tym kraju - może również udzielać pomocy Irakowi w zakresie funkcjonowania administracji, a także na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego tego kraju, czyli pomocy archeologicznej. (PAP)
az/ mc/ 4175,arch.
