Przedwojenny sztandar Ogólnego Związku Podoficerów Rezerwy RP, koło w Rawie Ruskiej, został w sobotę przekazany przez ministra Radosława Sikorskiego Pomorskiemu Muzeum Wojskowemu (PMW) w Bydgoszczy. Sztandar, zrabowany przez Wehrmacht, trafił po wojnie do USA.
"Ten sztandar, który po wielu zabiegach udało się odzyskać i przekazać do Pomorskiego Muzeum Wojskowego, stanowi dla mnie dowód ciągłości Państwa Polskiego, które utraciło niepodległość w 1939 roku" - podkreślił podczas sobotniej uroczystości Radosław Sikorski. Szef MSZ otrzymał sztandar 22 września z rąk Boninie Goldblatt z Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego USA oraz Józefa i Rajmunda Żyłów, polonijnych kolekcjonerów, właścicieli domu aukcyjnego "Mohawk Arms", specjalizującego się w starym uzbrojeniu.
Sztandar Ogólnego Związku Podoficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej - Okręg Lwowski, koło Rawa Ruska, jak udało się ustalić, został ufundowany w drugiej połowie lat trzydziestych i towarzyszył wszystkim patriotycznym uroczystościom, w których uczestniczyli członkowie koła. Po wybuchu II Wojny Światowej Rawa Ruska została zajęta w dniu 14 września 1939 r. przez niemiecką 2. Dywizję Pancerną pod dowództwem generała-majora Rudolfa Veiela i wówczas sztandar został wywieziony do Niemiec.
Wskutek ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow, 25 września 1939 roku wojska niemieckie wycofały się z Rawy Ruskiej, która została zajęta przez Rosjan. W 1960 r. Józef i Rajmund Żyła wykupili sztandar z rąk spadkobierców żołnierza amerykańskiego, który wszedł w jego posiadanie w Niemczech po zakończeniu działań wojennych.
"Dzięki ich pomocy oraz dobrej woli, a także pośrednictwa pani Bonnie Goldblatt oraz mecenasa Przemysława Blocha, sztandar został przekazany na ręce ministra Radosława Sikorskiego" - podkreślił w sobotę dr Łukasz Nadolski z PMW.
Ogólny Związek Podoficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej został założony w 1926 roku, dzielił się na 18 okręgów. W 1937 roku liczył 55 tys. członków.
"Część kół Związku posiadała swoje sztandary, a ich wygląd był inspirowany przez samych fundatorów. W połowie lat trzydziestych swoim wyglądem sztandary zaczęły nawiązywać do sztandarów pułkowych" - dodał dr Nadolski.
Do najliczniejszych w związku należały koła na Pomorzu. Tuż przed II Wojną Światową koło w Grudziądzu liczyło 185 osób, koło w Inowrocławiu - 240, koło w Bydgoszczy - 226, a koło w Toruniu - 312. (PAP)
olz/ mki/
