Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych przygotowała projekt rozporządzenia, które zmienia limity inwestycyjne dla OFE i poszerza gamę instrumentów finansowych. Zdaniem przedstawicieli rynku, zwiększą one bezpieczeństwo inwestycji i pozwolą na większą dywersyfikację portfeli funduszy.
Do Longina Komołowskiego, ministra pracy i polityki społecznej, trafił projekt rozporządzania, które wprowadza dodatkowe kategorie lokat, w jakich mogą być lokowane aktywa OFE, oraz określa wysokość zaangażowania aktywów w tych kategoriach. Projekt został przygotowany przez Izbę Gospodarczą Towarzystw Emerytalnych. Przedstawiciele funduszy twierdzą, że proponowane zmiany wymusza rozwój rynku kapitałowego oraz praktyki stosowane w polityce inwestycyjnej OFE.
Nowe możliwości
Projekt rozporządzenia IGTE zakłada, że aktywa funduszy będą mogły być lokowane także w obligacjach i innych dłużnych papierach wartościowych emitowanych przez spółki nie dopuszczone do publicznego obrotu i nie wymienione w ustawie o OFE (często jednak posiadające rating). W projekcie wymienione są także instrumenty pochodne nie będące papierami wartościowymi, a które zabezpieczają przed ryzykiem stóp procentowych (futures na waluty i futures na stopy procentowe).
- W przyszłości ten zapis przyczyniłby się do rozwoju rynku futures na obligacje, których w Polsce jeszcze brakuje - mówi jeden z przedstawicieli OFE.
Rozporządzenie dopuszcza także prawo do akcji i prawo poboru do akcji nowej emisji spółek dopuszczonych do publicznego obrotu. W obu przypadkach fundusz stawałby się posiadaczem praw do akcji automatycznie, zarówno z faktu wcześniejszego posiadania akcji poprzednich emisji lub też z wzięcia udziału w subskrypcji. Lokaty w prawa do akcji i w prawa poboru nowej emisji oraz w prawa majątkowe miałyby stanowić łącznie do 15 proc. wartości aktywów, co pozwalałoby do wykonywania więcej niż jednego głosu z akcji. Jednocześnie fundusze chcą zwiększenia do 20 proc. głosów (z obecnych 10 proc., i to tylko jednej emisji) na WZA spółek giełdowych.
- Jakościowo powoduje to ogromną zmianę, bowiem zaangażowanie w jedną spółkę może wzrosnąć nawet 4-krotnie i zwiększa kontrolę nad małymi spółkami. Wszystko będzie zależało do liczby akcji imiennych emitowanych przez spółkę. Nowe instrumenty zwiększą płynność inwestycji - mówi jeden z przedstawicieli rynku OFE.
Rozszerzone limity
Fundusze proponują ponadto zwiększenie limitów w poszczególnych kategoriach lokat. Przede wszystkim dotyczy to zaangażowania w akcje spółek notowanych na regularnym rynku giełdowym i akcje NFI. Obecnie OFE mogą inwestować do 40 proc. w akcje spółek giełdowych i do 10 proc. w akcje NFI. W projekcie proponuje się zwiększenie zaangażowania w te instrumenty do 70 proc. wartości aktywów, przy czym lokaty w akcje NFI nie mogą przekraczać 10 proc. aktywów. De facto OFE będą mogły inwestować w akcje spółek z GPW nawet 70 proc. aktywów. IGTE proponuje także zwiększenie z dotychczasowych 20 proc. do 25 proc. limitu w przypadku lokat w depozytach bankowych i bankowych papierach wartościowych. Przedstawiciele OFE twierdzą, że obecny poziom jest zbyt niski, szczególnie w sytuacji rosnących stóp procentowych, kiedy najlepszym sposobem lokowania aktywów są krótkoterminowe depozyty oraz transakcje z przyrzeczeniem odkupu - buy sell back (w wykładni UNFE te transakcje są ujmowane jako depozyty).
Wprowadzenie tego rozporządzenia wymaga zmian w ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz nowelizacji rozporządzeń w sprawie: szczegółowych zasad wyceny aktywów i zobowiązań funduszy emerytalnych oraz szczególnych zasad rachunkowości funduszy.
Okiem eksperta
Zwiększenie zaangażowania OFE w akcje nawet do 70 proc. to bardzo znacząca zmiana. Rynek akcji rozwija się jednak szybciej niż obligacji. Z punktu widzenia długookresowych inwestycji OFE ryzyko inwestycji w akcje rozkłada się. Na rynkach rozwiniętych OFE mają około 60 proc. akcji w portfelach. Za około 10 lat polskie fundusze też mogłyby dysponować średnio 50-60 proc. akcji.