"Według szacunków w latach 2003-2013 roku sektor górniczy wpłacił do budżetu państwa blisko 100 mld zł podatków i innych opłat, otrzymując w tym okresie niespełna 10 mld zł pomocy publicznej" - pisze w analizie opublikowanej na portalu LinkedIn Michał Zwyrtek, senior manager w PwC Polska.
Najistotniejszymi podatkami wydają się być podatek akcyzowy i VAT, które znacznie wpływają na cenę węgla. Spółki górnicze narażone są jednak także na wiele innych opłat, do których należą koncesje, opłaty eksploatacyjne, opłaty za korzystanie ze środowiska, obowiązkowe fundusze celowe kopalń - wskazał ekspert.
W celu zwiększenia konkurencyjności polskiego węgla niezbędne wydaje się więc aktywne wsparcie państwa, poprzez wprowadzanie nowych regulacji prawnych i podatkowych, a także wspieranie innowacyjności i rozwoju nowych technologii - dowodzi Zwyrtek.
- W szczególności warto rozważyć nowelizację przepisów ustawy o VAT. Węgiel w Polsce jest bowiem opodatkowany najwyższa stawką VAT spośród wszystkich państw w Unii Europejskiej. Obniżenie stawki tego podatku korzystnie wpłynęłoby na sytuację branży, a pośrednio także na pozostałą część gospodarki - wskazał dalej ekspert.
Podkreślił, że restrukturyzacja kopalń jest niewątpliwie procesem długotrwałym i nie przyniesie widocznych efektów w krótkim czasie. Znalezienie nowych rynków zbytu czy zmiana struktury produkowanych rodzajów węgla, wspomagana przez wprowadzenie korzystnych rozwiązań podatkowych i prawnych, powinna jednak pozwolić odbudować pozycję polskiego górnictwa.
"Dostępne dane finansowe bezwzględnie wskazuję na potrzebę restrukturyzacji w górnictwie. Proces ten musi być jednak strategicznie zaplanowany i nie może być procesem gwałtownym oraz nieprzemyślanym. Wskazana jest ewolucja, pozwalająca na stałe polepszanie sytuacji finansowej kopalń bez ich gwałtownego zamykania bądź zawieszania ich działalności. Konieczne są takie działania, które pozwolą kopalniom na zwiększanie wydobycia bez większych zmian w kadrze pracowniczej. Szansą na poprawę sytuacji kopalń może być mariaż górnictwa z energetyką, jednakże uzyskanie efektu synergii nie będzie możliwe bez wcześniejszej restrukturyzacji górnictwa. Planowana współpraca Polski z Ukrainą w zakresie sprzedaży węgla ukraińskim firmom energetycznym to również okazja, której nie można zmarnować" - czytamy dalej w analizie.
Zdaniem eksperta, kluczowa dla przyszłości polskiego węgla jest "Nowa Kompania Węglowa", w której skład ma wejść 11 kopalń z terenów Śląska. Według pojawiających się prognoz, spółka osiągnie w 2017 r. zysk na poziomie ponad 2 mld zł przy sprzedaży ponad 28 mln ton węgla rocznie. Zmiana modelu działania i optymalizacja kosztów pozwoli także spłacać zobowiązania obecnej Kompanii Węglowej.
"Należy również pamiętać, iż polskie górnictwo to nie tylko kopalnie. To również olbrzymi przemysł producentów maszyn, urządzeń górniczych, firm usługowych, budownictwo górnicze, a także jednostki naukowo-badawcze i wyższe uczelnie, w których to pracuje ponad pół miliona ludzi, których potencjału nie wolno zmarnować" - podsumował ekspert PwC.
Zobacz też: * *Ceny prądu w dół. Wielka inwestycja z udziałem Polski rozdrażniła Kreml
