Pod hasłem profilaktyki zdrowotnej mają zostać wprowadzone zmiany zasad sprzedaży i reklamy alkoholu. To efekt planowanej nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2002 r. nr 147, poz. 1231 z późn. zm.). Autorem projektu, który znajduje się po uzgodnieniach społecznych, jest Ministerstwo Zdrowia. Nowe rozwiązania budzą wątpliwości, dotyczące również ograniczania swobód obywatelskich.
Ograniczenia w sprzedaży...
Nowe rozwiązania wprowadzają dodatkowe zakazy w zakresie sprzedaży, podawania i spożywania alkoholu w określonych miejscach. Obecnie takie zakazy dotyczą m.in. szkół, zakładów pracy czy środków komunikacji publicznej. Zgodnie ze zmianami, alkohol nie będzie mógł być sprzedawany i spożywany również na stadionach, na terenie kąpielisk i pływalni, w zakładach opieki zdrowotnej oraz w handlu obnośnym i obwoźnym.
"Ograniczenia dotyczące stadionów to powielanie istniejących rozwiązań" - mówi Romuald Pindelski, członek zarządu Klubu Piłkarskiego Polonia."Zakazy wnoszenia, sprzedaży i spożywania alkoholu znajdują się w regulaminach wszystkich stadionów - wynika to z ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i regulacji przyjętych w całej Europie" - dodaje.
Zlikwidowana zostaje możliwość sprzedawania bez zezwolenia napojów o zawartości alkoholu do 4,5 proc., podczas imprez na otwartej przestrzeni. Poza tym, na takich imprezach będą mogły być sprzedawane alkohole nie mocniejsze niż 18-procentowe.
"Taki przepis w znaczący sposób ingeruje w swobody obywatelskie. Zgodnie z propozycją, podczas wszelkich prywatnych imprez na wolnym powietrzu (np. wesele, imieniny, grill), a także np. na targach handlowych nie będzie można kupić ani wypić napojów alkoholowych o zawartości powyżej 18 proc." - mówi Leszek Wiwała, dyrektor w Krajowej Radzie Przetwórstwa Spirytusu.
...i w reklamie
Planowana nowelizacja zmienia również zasady reklamowania piwa. W Polsce reklama i promocja alkoholu jest zakazana, z wyjątkiem piwa, które, w ograniczonym zakresie, może być reklamowane. Dopuszczalna jest reklama w telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6.00 a 20.00.
_ Planowane jest również rozwiązanie, zgodnie z którym na alkoholu sprzedawanym w handlu detalicznym, którego objętość przekracza 150 ml, muszą znaleźć się informacje o szkodliwości picia alkoholu - skierowane w szczególności do kobiet w ciąży i kierowców. Choć takie etykiety to niewątpliwie dodatkowy koszt dla przedsiębiorców, z uzasadnienia ustawy wynika, że projektodawcy nie widzą w niej wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstw. _ Nowelizacja zakłada, że piwo będzie można reklamować dopiero po 23.00, gdyż konieczne jest ograniczenie wpływu takich reklam na małoletnich odbiorców. Takiej konieczności nie przewiduje jednak branża piwowarska (patrz opinie).
Warto przypomnieć, że takie rozwiązanie funkcjonowało już wcześniej, jednak zostało zlikwidowane w maju 2003 roku na skutek lobbingu stacji telewizyjnych, które podnosiły konieczność zwiększenia wpływów z reklam.
Ustawodawca zgodził się więc na reklamy piwa po 20.00, ale nie za darmo - jednocześnie zobligował podmioty emitujące reklamy do wnoszenia opłat w wysokości 10 proc. podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług (wynikająca z usługi reklamy) na fundusz zajęć sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, którego dysponentem jest minister sportu. Zmiany zakładają więc przywrócenie reklamy piwa dopiero po godzinie 23.00, jednak nie likwidują tej opłaty.