Opozycja chce odwołać szefa MSZ, bo ten namawia Niemców do przewodzenia Europie. Ekonomiści nie mają złudzeń - na to przywództwo jesteśmy skazani. PKB Niemiec to 30 proc. całego PKB strefy euro oraz 20 proc. PKB 27 krajów tworzących dziś Unię Europejską. Od pomyślności naszego zachodniego sąsiada w największym stopniu zależy koniunktura w Polsce.
Dziś w Sejmie posłowie zdecydują o losie ministra Radosława Sikorskiego [na zdjęciu]. Wniosek o wotum nieufności złożyli politycy PiS oburzeni słowami szefa polskiej dyplomacji. Pod koniec listopada w Berlinie Sikorski apelował o większe zaangażowanie Niemców w działania na rzecz zażegnania kryzysu w Europie. Opozycja grzmi, że minister chce, by to Niemcy przewodziły Unii Europejskiej.
Niemiecki silnik rozpędzi całą Europę?Ekonomiści i politologowie nie mają jednak wątpliwości - przewodnictwo w Unii w sposób naturalny trafiło w ręce Niemców. 80-milionowy, zachodni sąsiad Polski to największa potęga gospodarcza w Europie. I to od kondycji niemieckiej gospodarki w dużej mierze zależy koniunktura w wielu innych krajach UE.
- _ Niemiecka gospodarka dominuje w Unii Europejskiej. Co więcej obok USA i Japonii stanowi gospodarczy fundament świata. Jej silna pozycja wynika nie z udziału w rynkach finansowych, ale z partycypacji w produkcji dóbr _- wskazuje prof. Stanisław Gomułka, były wiceminister finansów.
- _ Wydaje się, że nie ma powodu do tego, by odsuwać Niemców od roli koordynatora i strażnika działań zmierzających do ratowania strefy euro - mówi dr Jarosław Flis, socjolog z Uniwersytety Jagiellońskiego. - To w pewnym stopniu naturalne, że powierza się takie zadanie najsilniejszemu. Nasuwa się tylko pytanie, jak powstrzymać ewentualne zapędy największych graczy takich jak Niemcy i Francja do tego, by nie uległy przy tej okazji pokusie różnych nadużyć. Inaczej mówiąc, żeby za ratowanie Unii Europejskiej nie policzyły sobie zbyt wysokiej marży - _ dodaje.
Są najwięksi i nic tego nie zmieni
Ekonomiczną przewagę Niemiec ilustrują twarde dane. Z tych opublikowanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy wynika, że w 2010 roku wielkość Produktu Krajowego Brutto Niemiec sięgnęła poziomu 3,1 bln dolarów. To o blisko bilion dolarów więcej niż w drugiej co do wielkości unijnej gospodarce - czyli we Francji - czy też cztery razy więcej niż wynosi PKB Polski i 10 razy więcej niż PKB Grecji.
źródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy
To także niemal 30 proc. całego PKB strefy euro (11,3 bln euro) oraz 20 proc. PKB 27 krajów tworzących dziś Unię Europejską (15,9 bln euro).
-_ Dominująca rola Niemiec w Europie nie zmieni się jeszcze przez dekady. Nie wyobrażam sobie, by przez najbliższe 20 czy 30 lat ktoś w roli największej gospodarki Niemców zastąpił _ - prognozuje prof. Gomułka.
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE NIEMIEC | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
rok | PKB (w mld euro) | dynamika PKB (w proc.) | deficyt budżetowy (proc. PKB) | dług publiczny (proc. PKB) | bezrobocie (w proc.) | eksport (w mld euro) |
źródło: Eurostat, OECD Review; * prognoza European Forecast, Spring 2011 | ||||||
2008 | 2,489 | 1 | 0,1 | 66,3 | 7,5 | 937,3 |
2009 | 2,364 | -4,7 | -3 | 73,5 | 7,8 | 803,3 |
2010 | 2,489 | 3,6 | -3,3 | 83,2 | 7,1 | 916,5 |
2011 | 2,547 | 2,6 | -2 | 82,4 | 6,4 | 986 |
2012 | 2,59 | 1,9 | -1,2 | 81,1 | 6 | 1050 |
Siła niemieckiej gospodarki w dużej mierze opiera się na eksporcie. Choć w kwietniu tego roku Niemcy zostały zdetronizowane przez Chiny, które od tej pory są największym eksporterem świata, to według szacunków MFW w tym roku eksport urośnie o 7,6 proc. i osiągnie wartość 986 mld euro. W przyszłym roku - jak przewiduje Fundusz - pokonana zostania granica biliona euro. Ponad 60 proc. wartości wymiany handlowej to wymiana z krajami UE.
Właśnie dlatego - jak mówił Money.pl prof. Marian Noga, były członek Rady Polityki Pieniężnej - Niemcy mają interes w ratowaniu Europy. W przypadku załamania w Europie, nie będą miały gdzie sprzedawać i załamie się produkcja.
Oni płacą, my korzystamyOd pomyślności Niemiec w dużej mierze zależy kondycja całej wspólnoty europejskiej. Niemcy to największy płatnik netto w Unii. Tylko w ubiegłym roku nasz zachodni sąsiad dorzucił do wspólnej kasy ponad 20 mld euro. Blisko o dziewięć miliardów więcej niż Berlin w tym czasie dostał z Brukseli.
WPŁATY I WPŁYWY Z BUDŻETU UE (w mln euro) | |||
---|---|---|---|
państwo | wpływy z UE | składka do budżetu UE | różnica |
źródło: Komisja Europejska | |||
Niemcy | 11825 | 20708 | -8883 |
Wielka Brytania | 6745 | 12145 | -5400 |
Francja | 13105 | 18173 | -5068 |
Włochy | 9497 | 13664 | -4167 |
Holandia | 2146 | 3864 | -1718 |
Szwecja | 1646 | 2808 | -1162 |
Austria | 1821 | 2460 | -639 |
Dania | 1525 | 2073 | -548 |
Finlandia | 1309 | 1575 | -266 |
Cypr | 178 | 158 | 20 |
Malta | 112 | 51 | 61 |
Słowenia | 755 | 320 | 435 |
Estonia | 807 | 125 | 682 |
Litwa | 843 | 158 | 685 |
Irlandia | 2065 | 1208 | 857 |
Bułgaria | 1222 | 310 | 912 |
Rumunia | 2317 | 1042 | 1275 |
Luksemburg | 1554 | 248 | 1306 |
Słowacja | 1905 | 540 | 1365 |
Łotwa | 1601 | 230 | 1371 |
Czechy | 3415 | 1308 | 2107 |
Portugalia | 4378 | 1713 | 2665 |
Węgry | 3650 | 862 | 2788 |
Belgia | 6145 | 3293 | 2852 |
Grecja | 5748 | 2094 | 3654 |
Hiszpania | 13190 | 8937 | 4253 |
Polska | 11822 | 3339 | 8483 |
76 proc.
taki procent dochodów budżetu UE pochodzi ze składek członków
To zdecydowanie więcej niż inni, znaczący płatnicy netto, czyli m.in.: Wielka Brytania (5,4 mld euro), Francja (5,06 mld euro) i Włochy (4,1 mld euro.)
W ubiegłym roku największym beneficjentem unijnego wsparcia, czyli między innymi niemieckiej kontrybucji do wspólnej kasy, jest Polska, która dostała z Brukseli blisko 8,5 mld euro więcej niż do niej wpłaciła.
Bezpieczna przystań nad SzprewąSiłę Niemiec obrazuje ich wpływ na politykę strefy euro. Jednym z pomysłów na ratowanie pogrążającej się w zadłużeniowym kryzysie strefy euro jest emisja tzw. euroobligacji, czyli papierów, które korzystałyby ze wspólnych gwarancji 17 państw tworzących Euroland. Sprzeciw Angeli Merkel sprawił jednak, że na razie pomysł upadł.
Niemieckie _ nein _ nie może jednak dziwić. Rynkowe turbulencje wywindowały oprocentowanie borykających się z problemami krajów do poziomów wcześniej nienotowanych. Na tym tle obligacje emitowane przez rząd w Berlinie jawią się jako oaza spokoju i bezpieczna przystań dla inwestorów. W przypadku połączenia ich w całość z obligacjami państw takich jak Grecja czy Włochy Niemcy musieliby znacznie więcej płacić za swój dług.
źródło: Financial Times za Thomson Reuters/ Bloomberg
W ostatnich dniach oprocentowanie 10-letnich, niemieckich papierów kształtuje się na poziomie niemal identycznym - 2,03 proc. wobec 1,96 proc. - jak obligacje Stanów Zjednoczonych. Te ostatnie - mimo kłopotów rządu Obamy z gigantycznym długiem publicznym - wciąż przez wielu inwestorów postrzega jako najbezpieczniejsze papiery skarbowe na świecie.
Pozostałe gospodarcze potęgi eurozony za pożyczone pieniądze muszą oferować znacznie wyższe odsetki. Francja płaci o 1,21 pkt proc., a Włochy aż 5,07 pkt proc. więcej niż Niemcy. Skalę dramatu, z jakim boryka się bankrutująca Grecja ilustruje oprocentowanie obligacji emitowanych przez rząd w Atenach. Mimo zmiany premiera rynki wciąż wyceniają je na poziomie aż o 30,8 pkt proc. wyższym niż papiery niemieckie.
Mają swoją koncepcję. Niemiecka dyscyplinaKanclerz Merkel wierzy jednak w to, że strefę euro da się uratować. Niemcy są gorącym orędownikiem wprowadzenia mechanizmu pozwalającego automatycznie nakładać kary na kraje, które nie zachowują dyscypliny budżetowej. I to mimo tego, że Berlin również może mieć problem ze spełnieniem wyśrubowanych kryteriów.
źródło: Eurostat, dane za 2010 rok
Właśnie do takiej koncepcji naprawy Europy w swoim przemówieniu zbliżył Polskę minister Sikorski. Zdaniem byłego wiceministra finansów Stanisława Gomułki, to pozytywny sygnał wysłany przez polski rząd.
Porównaj wykresy:
Sprawdź aktualne notowania eurosrc="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1292342749&de=1323817200&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=EUR.n&w=180&h=110&cm=0&lp=1"/>
Sprawdź aktualne notowania dolar amerykańskisrc="http://www.money.pl/u/money_chart/graphchart_ns.php?ds=1292342749&de=1323817200&sdx=0&i=&ty=1&ug=1&s%5B0%5D=USD&w=180&h=110&cm=0&lp=1"/>
_ - Do tej pory Jacek Rostowski naciskał na Niemców, by wykazali się solidarnością i wykupywali dług Greków i Włochów. Im natomiast solidarność kojarzy się wieloletnim wykładaniem pieniędzy na Niemcy wschodnie. Niemiecki podatnik nie chce znów kogoś utrzymywać - tłumaczy profesor Gomułka. - Minister Sikorski wezwał Niemcy nie do hojności wobec zadłużonych, ale do stanowczego wymagania od nich dyscypliny - _wskazuje.
Według profesora Gomułki, słowa ministra spraw zagranicznych mogą sprawić, że Polska stanie się bardziej wiarygodna dla rynków finansowych. - _ Dzięki przemówieniu Sikorskiego staliśmy się sprzymierzeńcem Niemców w reformowaniu Unii. Rynki to dostrzegą i jeśli swoje deklaracje poprzemy reformami wewnętrznymi, potencjalni nabywcy naszych obligacji będą nas traktować z zaufaniem - _przewiduje.
Dr Flis podkreśla z kolei, że kwestia, w którą stronę powinna pójść UE, jest bardzo delikatna i w tej sprawie nie ma prostych rozwiązań. - _ Ani więcej integracji, ani przeciwny kierunek nie są do końca dobre. Najlepsza strategia to pozwolić Niemcom działać, pamiętając jednocześnie o ewentualności forsowania przez Berlin własnych interesów. Trzeba szykować strategię na wypadek, gdyby pokusy zbytniej dominacji zaczęły się materializować _.
Gdy Berlin się rozpędzi, skorzysta WarszawaW optymistycznym scenariuszu, który zakłada wyjście Europy z kryzysowego zakrętu, poprawa kondycji niemieckiej gospodarki przełoży się na lepszą koniunkturę nad Wisłą.
Od 20 lat Niemcy są naszym partnerem handlowym numer 1. Udział Niemiec w polskim eksporcie to 26 proc., w imporcie - 22 proc. Jesteśmy dla Niemiec 10. partnerem gospodarczym. Sprzedają nam oni 3,2 proc. swojego eksportu i kupują od nas 2,8 proc. całego importu.
WYMIANA HANDLOWA POLSKI I NIEMIEC (w mld euro) | |||
---|---|---|---|
rok | eksport | import | obroty |
źródło: Ministerstwo Gospodarki | |||
2006 | 23,7 | 23,8 | 47,6 |
2007 | 26,3 | 29 | 55,3 |
2008 | 29,1 | 32,7 | 61,8 |
2009 | 25,6 | 24 | 49,7 |
2010 | 31,4 | 29,3 | 60,7 |
I - VI 2011 | 17,3 | 16 | 33,4 |
W 2010 r. obroty osiągnęły rekordowy poziom 60,7 mld euro. Sprzedaliśmy do Niemiec towary za 31,4 mld euro. Kupiliśmy za 29,3 mld euro. To więcej niż w przypadku wymiany handlowej Niemiec z Rosją, Japonią czy Hiszpanią.
Co sprzedajemy zachodnim sąsiadom? Przede wszystkim części i akcesoria do pojazdów samochodowych, meble, silniki spalinowe, pojazdy samochodowe, miedź rafinowaną, druty, aparaturę odbiorczą dla telewizji, konstrukcje do budowy mostów, statki i łodzie.
W drugą stronę wędrują części i akcesoria do pojazdów samochodowych, pojazdy samochodowe, oleje ropy naftowej, części do silników, leki, wyroby walcowane i artykuły z żeliwa lub ze stali, artykuły z tworzyw sztucznych, okucia, maszyny i urządzenia mechaniczne.
Czytaj więcej o walce z kryzysem Eurolandu | |
---|---|
[ ( http://static1.money.pl/i/h/43/t82731.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/szesciopak;wchodzi;w;zycie,72,0,988744.html) | Nowe prawo na kryzys w UE działa. Efekt? Tak zwany sześciopak, ma uporządkować finanse publiczne w Unii Europejskiej, bo dotychczasowe przepisy były niewystarczające. |
[ ( http://static1.money.pl/i/h/245/t86005.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/pozyczka;dla;mfw;to;dobry;interes,56,0,988472.html) | Pożyczka dla MFW. _ To dobry interes _ Tylko jedna opozycyjna partia ostro występuje przeciwko przekazaniu 5,8 mld euro na ratowanie Eurolandu. |