Gigantyczne straty kolei. Przez rok ponad 730 mln zł

Forsowaną przez rząd nowelizację wymusza konieczność dostosowania się do przepisów unijnych. Gdy nowe prawo wejdzie w życie, spółki przewozowe, które powstały na mocy ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP - czyli: PKP Intercity, PKP Cargo i Przewozy Regionalne - będą mogły zbankrutować.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/205/t127949.jpg ) ] (http://www.money.pl/archiwum/mikrofon/artykul/dzikowski;grabarczyk;robi;genialna;rzecz;tylko;ma;nielatwy;resort,70,0,747846.html) Dzikowski: Grabarczyk robi genialną rzecz. Tylko ma niełatwy resort
W teorii to jak najbardziej realny scenariusz. Bo dziś kolejowe spółki są w tak złej kondycji, że musiałyby zbankrutować zaraz po wejściu w życie nowych przepisów. Rząd zaproponował więc roczne vacatio legis. A po tym czasie po ewentualnym ogłoszeniu upadłości, syndyk każdej ze spółek miałby dodatkowe pół roku na ułożenie się z wierzycielami i wyprowadzenie firm na prostą.

To zadanie wydaje się praktycznie niewykonalne, bo większość spółek ze skrótem PKP w nazwie, w ciągu minionych trzech lat z roku na rok osiągała coraz gorsze wyniki finansowe. Za rządów ministra Grabarczyka ich kondycja zdecydowanie się pogorszyła. W 2009 roku ich łączne straty przekroczyły 730 mln złotych. Rok wcześniej były jeszcze nad kreską. Zarobiły w sumie ponad 340 milionów złotych.

Źródło: PKP SA, PKP Przewozy Regionalne

Wyniki finansowe prawie wszystkich kolejowych spółek za 2010 rok nie będą dużo lepsze. Jedynie zarząd PKP Cargo zapowiedział znaczną poprawę i wypracowanie 40 mln zł zysku.

Kolej notuje potężne straty mimo tego, że jej utrzymanie pochłania coraz więcej budżetowych dotacji. Dopłaty w 2010 roku sięgnęły poziomu 2,75 mld zł. Były więc blisko czterokrotnie większe niż przed pięcioma laty.

Źródło: Ministerstwo Finansów

Czy nie ma więc wyjścia i przewoźnicy będą musieli zbankrutować?_ - Przewozy Regionalne oraz PKP Intercity spełniają wszystkie warunki ku temu by ogłosić ich upadłość - _mówi *Money.pl *Marcin Kamola, ekspert kolejnictwa w zespole TOR. _ _

_ - W ich sytuacji finansowej trudno też wyobrazić sobie by w krótkim czasie znalazł się inwestor, gotowy pokryć zobowiązania i wyprowadzić je na prostą _. _ Przewozy Regionalne generują gigantyczne straty. W przypadku Intercity dochodzi do tego stan taboru. W tej chwili połowa ich wagonów nie może wyjechać na tory _ - uzasadnia.

Co oznaczałyby bankructwa? - Z_ godnie z prawem spółki powinny stracić licencję na świadczenie usług, czyli wożenie ludzi i towarów - _ mówi Money.pl Tadeusz Syryjczyk były minister transportu, autor ustawy, która regulowała podział PKP

[ ( http://static1.money.pl/i/h/248/t127224.jpg ) ] (http://www.money.pl/archiwum/mikrofon/artykul/syryjczyk;w;porownaniu;z;innymi;na;kolej;placimy;malo,121,0,742009.html) Syryjczyk: W porównaniu z innymi na kolej płacimy mało
W takiej sytuacji na lodzie, a raczej na peronach zostałyby miliony pasażerów._ - __ Teoretycznie można sobie wyobrazić taką sytuację i na przykład w miejsce pociągów uruchomienie autobusów _- mówi Syryjczyk i podaje przykład Wielkiej Brytanii. - _ Tam zdarza się, że spółki kolejowe upadają, ale tak to jest rozwiązane, że pasażerowie tego nie odczuwają. Upadłe firmy zastępują kolejne, wyłonione w przetargach. W proponowanym u nas rozwiązaniu nie ma na ten temat ani słowa - _ tłumaczy.

Ewentualne bankructwo kolejowych firm oznaczałoby także, że na bruk trafią dziesiątki tysięcy pracowników. Dziś w PKP Intercity pracuje około 9 tysięcy osób, w PKP Cargo - 29 tysięcy, a w Przewozach Regionalnych 15,5 tys. ludzi.

Polska z blisko 20 tys. km sieci kolejowej jest na 3. miejscu w Europie. Jeżeli chodzi o przewóz towarów jesteśmy drugim rynkiem w Europie. Wszystkie spółki kolejowe przewiozły w 2009 roku 242 mln ton ładunków. Na tym rynku działa 14 przewoźników osobowych. Towary wozi ponad 40 spółek.

Ponad 19 tysiącami kilometrów linii kolejowych i peronami zarządza spółka PKP Polskie Linie Kolejowe. Przewozy Regionalne, obsługują 44 procent połączeń. Kolejne są PKP Cargo - 30 proc. przewozów. Trzecim pod względem liczby połączeń przewoźnikiem jest PKP Intercity - 10 procent.

Źródło: PKP PLK

Stawka za dostęp do infrastruktury dla pociągów w Polsce należy wciąż do jednych z najwyższych w Unii Europejskiej. Obok Słowaków należymy do cenowej ekstraklasy.

Źródło: European Environment Agency

W minionym roku w Polsce średnia stawka opłaty wynosiła 22 zł, natomiast w krajach unijnych średnio w przeliczeniu 17,5 zł (w Niemczech – 12 zł). Za towar i usługę gorszej niż w wielu krajach jakości, spółka PKP PLK domaga się jednej z najwyższych opłat.

Jak można wyprowadzić kolej na prostą? _ - Bez szybkiej regulacji zobowiązań i zakończenia restrukturyzacji, a najlepszym sposobem byłaby prywatyzacja, spółki nie wyjdą na prostą - _ mówi Kamola. Jego zdaniem doskonałym przykładem, ilustrującym trafność takiej diagnozy, może być PKP Cargo. _ - Ostry plan restrukturyzacji poskutkował, firma wyszła nad kreskę. Co prawda w ubiegłym roku to będzie zaledwie kilkadziesiąt milionów, czyli niewielki margines bezpieczeństwa, ale przed rokiem spółka wykazała ogromną stratę - _ mówi.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/79/t92239.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/bedzie;komercjalizacja;pkp;ustawa;podpisana,114,0,740722.html) Będzie komercjalizacja PKP. Ustawa podpisana
Według Tadeusza Syryjczyka przewoźnicy płacą dziś za błąd popełniony w czasie podziału PKP. Do nowych spółek bardzo długo nie wnoszono do nich majątku, który był im potrzebny do działania._ - Przez to PKP, czyli spółka-matka, trwała zamiast robić restrukturyzację do której ją powołano - _ mówi Syryjczyk.

Zdaniem byłego ministra do dziś pokutują też fatalne konsekwencje sposobu w jaki wydzielono Przewozy Regionalne w 2008 r. - Z_ anim oddano samorządom Przewozy Regionalne, przerzucono połączenia dalekobieżne do Intercity. _ W ten sposób gorszono sytuację finansową Przewozów Regionalnych. Bo odebrano im mnóstwo lokomotyw i wagonów i zostawiono szkielet, który praktycznie nie miał szansy na podjęcie działalności. A spółce Inter City, która zmierzała w kierunku dobrej marki - przewoźnika wożącego drożej, ale w dobrych warunkach i pomału utrzymującego się samodzielnie finansowo - dołożono deficytowe przewozy _ - _ mówi Syryjczyk.

PRZECZYTAJ KOMENTARZ DZIENNIKARZA MONEY.PL