Spółdzielnie mieszkaniowe i właściciele mieszkań
Od chwili, gdy coraz więcej osób przekonuje się o zaletach mieszkania własnościowego, powstaje coraz więcej lokali, które mają odrębną własność. W związku z tym interesy członków spółdzielni rozjeżdżają się coraz bardziej w stosunku do interesów właścicieli mieszkań, którzy nie są członkami takich spółdzielni.
Stąd tak ważna jest znajomość zapisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, która ma pomóc w rozwiązaniu sprzeczności interesów między obiema grupami. Chodzi tu przede wszystkim o spory związane z zasadami członkostwa w spółdzielni, a także z zasadami rozliczeń spółdzielni mieszkaniowej, które są wyjaśniane i poprawiane w kolejnych nowelizacjach.
Spółdzielnia mieszkaniowa zaspokaja bowiem potrzeby mieszkaniowe i inne członków tej spółdzielni. Spółdzielnia buduje i administruje lokalami mieszkalnymi. Można te lokale zamieszkiwać na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Działanie spółdzielni mieszkaniowych
Działanie spółdzielni mieszkaniowych w wielu aspektach jest anachroniczne, powoduje też sporo niedogodności dla członków samej spółdzielni. Podstawowe cechy spółdzielni mieszkaniowej to dobrowolność, charakter zrzeszeniowy, zmienny skład osobowy, a także zmienność funduszu związanego z udziałami. Spółdzielnia prowadzi wspólną działalność w interesie swoich członków. Prawo spółdzielcze, które aktualnie obowiązuje, zawiera wiele rozwiązań umownych, które określa się w statucie spółdzielni.
Wszystko to powoduje, że ustalono mniej więcej takie same zasady w spółdzielniach. Według tych zapisów istnieje pełna dobrowolność, a także dostępność związana z członkostwem w spółdzielni. Każdy członek ma równe prawa i obowiązki. Jeżeli spółdzielnia wygeneruje nadwyżki albo oszczędności to należą one do członków. Spółdzielnie muszę też prowadzić działalność kulturalno-oświatową, a także działalność społeczną.
Co ważne, działanie spółdzielni oparte jest o samorządność. Mogą one decydować samodzielnie albo przy pomocy swoich organów. Statut spółdzielni ustalany jest przez założycieli spółdzielni. Jest to potwierdzany przez podpisy, które składają członkowie. Przy okazji wybierają organy spółdzielni.
Pojawiają się jednak głosy, by – ze względu właśnie na rosnące zainteresowanie własnością lokali – przekształcać spółdzielnie we wspólnoty mieszkaniowe. Te zwykle zarządzane są bardziej efektywnie.