"Kolej w Polsce stanie się bardziej konkurencyjna. Krajowy rynek usług kolejowego transportu pasażerskiego zostanie otwarty na przewoźników z innych państw Unii Europejskiej. Proponowane zmiany dostosowują polskie przepisy do prawa unijnego" - czytamy w komunikacie.
Po pierwsze, wzmocniono niezależność i bezstronność zarządcy infrastruktury kolejowej (chodzi np. o PKP Polskie Linie Kolejowe SA), podało CIR. Zaproponowano m.in.:
- ograniczenie możliwości wywierania wpływu na zarządcę infrastruktury przez innych uczestników rynku kolejowego, w szczególności przez przewoźników kolejowych (np. Intercity, Cargo) lub podmioty sprawujące kontrolę nad tymi przewoźnikami;
- zakaz łączenia określonych funkcji lub zajmowania stanowisk jednocześnie u zarządcy infrastruktury kolejowej i przewoźnika kolejowego;
- ograniczenie możliwości zlecania zadań zarządcy infrastruktury innym podmiotom.
Po drugie, zapewniono przejrzystość przepływów finansowych i rozliczeń między zarządcami infrastruktury i przewoźnikami kolejowymi. Zaproponowano m.in.:
- zakaz wzajemnego udzielania pożyczek między zarządcą a przewoźnikiem kolejowym;
- obowiązek prowadzenia przez zarządcę szczegółowej dokumentacji dotyczącej współpracy handlowej i powiązań kapitałowych z innymi podmiotami wchodzącymi w skład tego przedsiębiorstwa.
Po trzecie, poprawiono efektywność i przejrzystość udostępniania infrastruktury. Wprowadzono m.in.:
- możliwość prowadzenia negocjacji dotyczących opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej;
- zmiany dotyczące monitorowania punktualności oraz rekompensat związanych z opóźnieniem pociągu;
- obowiązek współpracy i informowania innych zarządców infrastruktury, jeśli wystąpią zakłócenia, które mogą mieć wpływ na ruch transgraniczny na infrastrukturze kolejowej.
Po czwarte, wzmocniono uprawnienia prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Uzupełniono je o:
- możliwość żądania od zarządcy informowania o braku zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej;
- nadzór nad negocjacjami związanymi z opłatą za dostęp do infrastruktury oraz nad zawieraniem i wykonywaniem umowy dotyczącej współpracy zarządcy infrastruktury i przewoźnika;
- przeprowadzanie lub inicjowanie audytów oraz żądanie określonych informacji dotyczących rozdziału rachunkowości.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 2 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać z dniem następującym po dacie ogłoszenia.