"W 2018 roku wydaliśmy prawie 900 decyzji, w tym pierwszą decyzję z zakresu nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej. Są to dane za ubiegły rok, ale już wiemy, że w porównaniu z mijającym 2019 widać pewne tendencje. Ostatnie dwa lata to przede wszystkim wzrost naszej aktywności na rynku usług finansowych: wydawaliśmy decyzje w sprawie trwałego nośnika informacji, wszczynaliśmy postępowania w sprawie obligacji korporacyjnych. Zyskaliśmy również kompetencje do tego, aby nakładać kary finansowe na menedżerów, którzy naruszają prawa konsumentów. W obszarze konkurencji rozwijamy program 'Sygnalista' i skutecznie wykrywamy zmowy przetargowe" - powiedział prezes UOKiK Marek Niechciał, cytowany w komunikacie.
W 2018 roku UOKiK wszczął 75 postępowań wyjaśniających i 18 postępowań w sprawie praktyk ograniczających konkurencję, w tym 12 postępowań antymonopolowych i 6 w sprawie praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową. Ponadto urząd wystosował 103 wystąpienia miękkie - 77 w sprawach praktyk ograniczających konkurencję i 26 z zakresu wykorzystywania przewagi kontraktowej.
UOKiK wydał w ubiegłym roku 9 decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję: pierwszą decyzję w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej, 3 dotyczące niedozwolonych porozumień, 5 - nadużywania pozycji dominującej. Łączne kary finansowe za praktyki ograniczające konkurencję wyniosły 1,1 mln zł, podano również.
Przedsiębiorcy siedmiokrotnie ubiegali się o obniżenie kar dzięki programowi łagodzenia kar leniency. Polega on na łagodniejszym traktowaniu uczestnika niedozwolonego porozumienia, jeśli dostarczy istotne dowody i współpracuje z urzędem.
"Rok 2018 przyniósł także 1 560 zawiadomień od anonimowych sygnalistów. Niektóre z nich zostały wykorzystane podczas 9 przeszukań, które urząd przeprowadził w siedzibach 28 przedsiębiorców. Przeszukanie to narzędzie stosowane w sytuacjach, kiedy zachodzi podejrzenie, że dany podmiot posiada dowody na stosowanie praktyki ograniczającej konkurencję. Prowadzone jest wyłącznie po uzyskaniu zgody sądu i najczęściej w asyście policji" - czytamy dalej.
Ochrona konkurencji to także kontrola koncentracji. W 2018 roku urząd wszczął 252 postępowania, w których sprawdzał, czy fuzje i przejęcia nie wpłyną negatywnie na rywalizację przedsiębiorców. Ubiegły rok to 228 zgód na transakcje i zastrzeżenia w jednej sprawie. Zdecydowana większość postępowań (ponad 95%) zakończyła się w pierwszej fazie, a średni czas ich trwania wyniósł 36 dni. Koncentracje najczęściej dotyczyły branży bankowej i ubezpieczeniowej (35), nieruchomości (27), motoryzacyjnej (18) i spożywczej (17), wskazano.
Pomoc publiczna jest ingerencją państwa w mechanizmy wolnego rynku, dlatego stosowana jest w ograniczonym zakresie. UOKiK wstępnie ocenia wsparcie indywidualne i programy pomocowe pod kątem zgodności z prawem unijnym oraz monitoruje pomoc publiczną. W 2018 roku do prezesa UOKiK wpłynęło 455 wniosków o wydanie interpretacji i 607 projektów dokumentów rządowych do analizy. Urząd notyfikował Komisji Europejskiej 22 projekty.
"UOKiK wszczął 65 postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, 26 dotyczących uznania postanowień wzorca umowy za niedozwolone oraz 125 postępowań wyjaśniających. Prezes Urzędu wydał 48 decyzji dotyczących praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów i 8 w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Ponadto w 26 przypadkach urząd przyjął zobowiązanie przedsiębiorcy do zmiany praktyki. Kary finansowe wyniosły 16,9 mln zł. Liczne były działania miękkie: urząd wystosował 400 wystąpień do przedsiębiorców o zmianę praktyki. Ponadto 726 razy wsparł istotnymi poglądami osoby walczące o swoje prawa w sądzie" - czytamy.
Ochrona konsumentów prowadzona przez UOKiK obejmuje również bezpieczeństwo produktów. W ubiegłym roku urząd wszczął 69 postępowań w tym zakresie i wydał 97 decyzji, przy czym 5 razy nałożył na przedsiębiorców obowiązki, a 32 razy - kary pieniężne. Większość firm w trakcie postępowania usuwała zagrożenia lub eliminowała produkty niebezpieczne z rynku.
UOKiK monitoruje również system kontroli wyrobów nieżywnościowych pod kątem ich zgodności z wymaganiami unijnymi. W 2018 r. urząd prowadził 203 postępowania administracyjne i wydał 246 decyzji.
UOKiK jest odpowiedzialny również za zarządzanie systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Wyniki kontroli Inspekcji Handlowej prowadzonych w 2018 r. wykazały, że częściej kwestionowana była jakość paliw ciekłych niż LPG, jednocześnie wyniki kontroli były nieznacznie lepsze niż w roku 2017. W przypadku benzyny i oleju napędowego 1,9% próbek nie spełniało wymagań jakościowych oraz 1,43% próbek gazu skroplonego (LPG), podkreślono.
UOKiK jako organ administracji centralnej angażuje się także w tworzenie skutecznych regulacji prawnych. W 2018 r. przeanalizowano łącznie ponad 2 500 projektów oraz stanowisk do projektów sejmowych, aby zaopiniować je pod względem potencjalnego wpływu na konkurencję i sytuację konsumentów.
