Kryzys w dostępie do psychologów i terapeutów. Pomóc może technologia

Zdrowie psychiczne, jeszcze do niedawna będące tematem tabu, coraz mocniej przebija się nie tylko do świadomości społecznej, ale też zyskuje uwagę pracodawców. Z badania "Zdrowie psychiczne na rynku pracy" wynika, że co drugi Polak czuje się zestresowany w pracy i ma problemy z utrzymaniem motywacji, a ponad jedna trzecia deklaruje znaczące problemy z wydajnością. To poważne wyzwanie, które niesie różnego rodzaju ryzyko - zwolnień zdrowotnych, niższej efektywności czy nagłego odejścia z pracy.

Z tego samego badania, przeprowadzonego przez ekspertów Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy LUX MED wynika, że w minionym roku co 10. pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu problemów psychicznych - łącznie było to aż 23,8 mln dni chorobowych. Dla gospodarki oznacza to straty szacowane nawet na 9,2 mld zł, nie licząc efektów obniżonej wydajności. Niepewna sytuacja na rynku pracy i rosnące ceny sprawiają, że Polacy nie tylko skarżą się na stres, ale też ogólnie pogarszającą się kondycję psychiczną.

Z badania "Zdrowie psychiczne Polaków w czasach wysokiej inflacji", autorstwa UCE RESEARCH i platformy ePsycholodzy.p wynika, że aż 48,9 proc. ankietowanych, doświadcza pogorszenia zdrowia psychicznego, kondycji psychicznej, samopoczucia bądź funkcjonowania psychicznego w związku z wysoką inflacją. Szczególnie trudna jest sytuacja osób młodych, dopiero wchodzących na rynek pracy. W Narodowym Teście Zdrowia Polaków 2022 aż 26 proc. osób w wieku 18-24 lat oceniło swój stan zdrowia psychicznego jako zły lub bardzo zły.

Ministerstwo Zdrowia mówi wprost o gwałtownym przyroście pacjentów z depresją co przejawia się między innymi w najbardziej tragicznych statystykach. W ciągu ostatniej dekady liczby prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży uległa potrojeniu. Według statystyk policji, w 2022 roku na niemal 15 tys. przypadków targnięcia się na życie 2 tys. to przypadki dotyczące osób niepełnoletnich. Resort zdrowia jest świadomy problemu, ale proponowane rozwiązania systemowe wymagają czasu.

- Podjęliśmy współpracę z Google. W tej chwili, jeśli ktoś szuka w wyszukiwarce informacji o samobójstwach, o sposobach ich popełniania, na pierwszym miejscu widzi stronę z numerami telefonów, pod którymi może szukać pomocy – powiedział wiceminister zdrowia Waldemar Kraska w trakcie lipcowej debaty o zdrowiu psychicznym Polaków na Szczycie Zdrowie 2023. Technologia może pomóc nie tylko w szybkim reagowaniu na próby samobójcze, ale też – choćby częściowo – rozwiązać problem za małego dostępu do profilaktyki i leczenia zdrowia psychicznego.

Jak mówił Kraska, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach wizyta u psychiatry ciągle jeszcze może wiązać się ze stygmatyzacją. W takim przypadku z pomocą przychodzą konsultacje online, które pojawiły się w pandemii i wciąż są oferowane przez wielu specjalistów. Wideokonferencje mogą dawać pacjentom dodatkowe poczucie bezpieczeństwa, które sprzyja decyzji o podjęciu leczenia, a także dają dostęp do lekarzy i terapeutów z odległych geograficznie ośrodków bez ponoszenia kosztów związanych z dojazdem.

Dyskrecję i wygodę zapewniają też platformy umożliwiające online’ową rejestrację konsultacji – większość specjalistów udostępnia swoje kalendarze w aplikacji znanylekarz.pl czy systemach rezerwacji takich jak Booksy czy Bookero. Dzięki temu pacjenci mogą znaleźć odpowiednich psychologów i terapeutów i szybciej zarezerwować wizytę w wyświetlającym się wolnym terminie. Platformy mają opcje wysyłania przypomnień o umówionych spotkaniach oraz powiadomień o dostępnych terminach u preferowanych specjalistów.

Bookero ułatwia ponadto psychologom prowadzenie kalendarza rezerwacji, a także pozwala tworzyć i zarządzać spotkaniami cyklicznymi. W przypadku gdy w jednym miejscu przyjmuje wielu specjalistów, system udostępnia osobno dostępność każdej z nich. Platforma nie pobiera prowizji od transakcji i oferuje elastyczny system rezerwacji, skierowany nie tylko do konkretnych branż, ale do wszystkich rodzajów biznesów. Za pośrednictwem Bookero można też zarezerwować wizytę w wybranych urzędach. Platforma w ostatnim roku podwoiła liczbę swoich rezerwacji do przeszło 200 tysięcy miesięcznie.

W minionych miesiącach Bookero było wykorzystywane do koordynacji działań wolontariuszy niosących pomoc osobom poszkodowanym w wyniku wojny w Ukrainie. Współpracę ze start-upem przedłużyło też Centrum Służby Rodzinie w Łodzi, a zaowocuje ona rezerwacją terminów na porady psychologiczne, prawne oraz dyżury specjalistów: funkcjonariuszy policji, pedagoga czy doradcy zawodowego. Bookero wspiera też schroniska dla zwierząt, udostępniając im za darmo swój system rezerwacji.