Jak czytamy na stronie www.liczysieenergia.pl, na rosnące ceny energii wpływają m.in. koszty uprawnień do emisji CO2, wyższe koszty pozyskania energii z odnawialnych źródeł czy wyższe koszty zakupu surowców do produkcji prądu. Ceny rosną, bo też coraz więcej urządzeń w domu wymaga podłączenia do sieci.
Wspomniane koszty uprawnień przekroczył w lutym 90 euro za tonę CO2. Jednak po inwazji Rosji na Ukrainę rynek ten mocno się zachwiał i cena spadła poniżej 70 euro. Ekonomiści Pekao S.A. oceniają, że wynika to z tego, że prawdopodobieństwo szybkiej transformacji energetycznej w Europie jest coraz mniejsze.
Z drugiej strony może to też być efektem innego sposobu myślenia, wynikającego z obaw, że uprawnienia do emisji będą stawały się mniej potrzebne ze względu na spadek konsumpcji gazu i węgla na rzecz innych źródeł energii.
Niezależnie od tego, jak będzie wyglądała przyszłość rynku ETS, na razie ceny uprawnień i tak pozostają wysokie. Wystarczy wspomnieć, że w 2019 roku wynosiły one poniżej 25 euro za tonę.
Rynek ETS do zmian
Polska od długiego czasu apeluje o zmiany w systemie ETS. Stanowisko rządu mówi o konieczności wdrożenia takich rozwiązań, które uniemożliwią spekulacyjne działania na tym rynku. Konieczne jest też odejście od obecnego modelu corocznego ograniczenia podaży uprawnień, który powoduje wzrost kosztów energii dla konsumentów, a nie przekłada się na szybką redukcję emisji CO2, która jest nadrzędnym celem tego systemu.
Dodatkową komplikacją jest tzw. pakiet "Fit for 55", który zakłada osiągnięcie celu redukcji emisji CO2 o 55 procent do 2030 roku. Jednym z jego założeń jest włączenie w system ETS nowych branż (transportu i budownictwa), co spowoduje, że pośrednie oddziaływanie kosztów energii na ceny w całej gospodarce stanie się jeszcze dotkliwsze niż dotychczas.
Polska nie zgadza się na wdrożenie pakietu w jego pierwotnej formie, stojąc na stanowisku, że nie stać nas na wdrożenie tak ambitnego planu w tak krótkiej perspektywie czasowej.
Niezależnie od tego, jak potoczą się dalej prace nad zmianami w polityce klimatycznej i samym systemie handlu emisjami – ceny energii elektrycznej raczej nie spadną. Wręcz musimy być gotowi na kolejne podwyżki.
Dlatego jeśli chcemy płacić mniej, musimy zacząć oszczędzać prąd. To nie oznacza wyrzeczeń, a jedynie zmianę codziennych nawyków.
Kilka sposobów, by obniżyć rachunek
Jak wynika z badań IBRiS, przeprowadzonych na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, aż 92 proc. pytanych Polaków wprost zadeklarowało, że oszczędza energię, a 82 proc. "przywiązuje do tego dużą wagę".
Jak oszczędzamy i co sprawia, że zużywamy mniej energii?
- Najczęściej używamy żarówek energooszczędnych (92 proc. odpowiedzi).
- Wyłączamy światło, opuszczając pomieszczenie (89 proc.).
- Nie wkładamy do lodówki ciepłej żywności (81 proc.).
- Uruchamiamy pralkę dopiero wtedy, gdy jest pełna (80 proc.).
To oczywiście nie wszystko.
Oszczędzić można również, wyjmując nieużywane ładowarki od telefonów z gniazdek, włączając zmywarkę dopiero, kiedy się zapełni.
Dobry pomysł to także odłączenie od gniazdka urządzeń, które przez całą noc pozostają w trybie czuwania jak laptop, telewizor.
Wiemy, że dużo energii zużywa również czajnik elektryczny, więc połowa ankietowanych gotuje tylko niezbędną ilość wody.
38 proc. z nas korzysta z listwy zasilającej, która umożliwia odłączenie od sieci kilku urządzeń w jednej chwili.
– Dobrą wiadomością jest również waga, jaką respondenci przywiązują do klasy energetycznej przy wyborze nowych sprzętów – decyzje zakupowe mają bowiem wpływ na zużycie prądu przez kolejne lata – dodaje Magda Smokowska, doradca w Polskim Komitecie Energii Elektrycznej.
Komitet jest inicjatorem powstania strony internetowej www.liczysieenergia.pl, na której można znaleźć porady dotyczące oszczędzania czy w ogóle racjonalnego gospodarowania energią w domu. Są też analizy i informacje bieżące dotyczące rynku energii.
Dla przypomnienia: Najoszczędniejsze urządzenia domowe mają klasę energetyczną oznaczoną literą A
Oszczędzamy, by chronić Ziemię
Nadrzędnym celem istnienia systemu ETS i całej polityki klimatycznej jest ochrona środowiska. Z badania IBRiS wynika, że Polacy mają świadomość konieczności działań proekologicznych. Oszczędzamy prąd nie tylko ze względu na wysokie rachunki (84 proc. wskazań), ale też niemal w takim samym stopniu (80 proc. badanych) z troski o planetę.
– O ile te pierwsze są dość naturalnym wskazaniem, to te drugie nie są już takie oczywiste, co może być powodem do optymizmu – zauważa Michał Kowalczyk, dyrektor ds. badań IBRiS. – Nawet jeśli przyjmiemy, że to tylko deklaracje, to już sama świadomość tego, że choćby najmniejsze działanie wpływa na środowisko, może cieszyć.
Nasze zainteresowanie ekologią potwierdza też to, że niemal połowa badanych deklaruje, że jest w stanie zaakceptować wyższe rachunki, jeśli te pieniądze będą przeznaczone na rozwój zielonej energii. Ponad 40 procent jest w stanie płacić więcej za energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych. Trzech na czterech Polaków uważa, że działanie każdego z nas może mieć pozytywny wpływ na środowisko naturalne.
Sprawdź, dlaczego płacisz więcej
Mimo świadomości ekologicznej wciąż niska jest w nas świadomość tego, o czym mówiliśmy na początku – w jaki sposób poszczególne składowe mają wpływ na ostateczną wysokość rachunku.
To między innymi dlatego powstało takie miejsce jak portal http://www.liczysieenergia.pl/, które w jednym miejscu zbiera najistotniejsze informacje zarówno o samym rynku energii, jak i praktyczne porady dla konsumentów chcących wydawać mniej i żyć bardziej ekologicznie.
Materiał partnera: Polski Komitet Energii Elektrycznej