W czwartek do Sądu Rejonowego w Gliwicach złożony został wniosek o ogłoszenie upadłości spółki Rafako, budującej bloki energetyczne oraz produkującej kotły w energetyce. Jak ocenił podczas czwartkowej konferencji prasowej wiceprezes ds. finansowych w Rafako Cezary Klimont, państwowa spółka JSW Koks "podstawiła nogę" Rafako.
Czym jest JSW Koks
JSW Koks jest części Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Zarządza koksowaniami, które produkują koks sucho- i mokrogaszony oraz węglopochodne. To jeden z największych europejskich producentów i eksporterów koksu w regionie.
Pod zarządem JSW Koks znajdują się takie zakłady jak: Koksownia Przyjaźń w Dąbrowie Górniczej oraz koksownie należące do dawnego Kombinatu Koksochemicznego "Zabrze" tj. Koksownia Radlin, oraz Koksownia Jadwiga.
Spółką kieruje Joanna Schmid. Wpierw pełniła obowiązki prezeski spółki JSW Koks, a prezeską jest od 13 czerwca 2024 roku. Za pierwszego rządu Donalda Tuska powołana została na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa (w roku 2008 i zajmowała je do roku 2010). Późnej została wiceprezes Tauron, a w ostatnich latach dyrektorem zarządzającym spółki Ekol.
W zarządzie JSW Koks zasiadają jeszcze Tomasz Grzyb, odpowiedzialny z Produkcję i Technikę. Jarosław Rutkowski zajmujący się inwestycjami i Rozwojem oraz Ireneusz Borzęcki, jako członek zarządu ds. Ekonomicznych
"Wrogi krok"
Jak poinformował prezes spółki Maciej Stańczuk, ostateczną przyczyną tej decyzji były działania spółki JSW Koks, która zdecydowała się wypowiedzieć prowadzone od dwóch lat mediacje przed Prokuratorią Generalną ws. budowy elektrociepłowni w Radlinie.
- JSW Koks pobrała z wpłaconej przez Rafako kaucji gwarancyjnej kwotę 20 milionów zł oraz zażądała wypłaty gwarancji w kwocie 35 mln zł. Gwarancja była zabezpieczeniem wykonania budowy elektrociepłowni w Radlinie. Bank, który udzielił gwarancji wypłacił już na początku tygodnia te środki - powiedział.
Jego zdaniem był to ze strony JSW Koks "wrogi krok" pozbawiający Rafako podstawowego źródła przychodów, którym spółka jeszcze dysponowała i uniemożliwiający jej prowadzenie z wierzycielami negocjacji dotyczących restrukturyzacji.
Wiceprezes ds. finansowych w Rafako mówi o ciosach zadanych spółce. - Duża i silna Spółka Skarbu Państwa zabiera Rafako ostatnie środki, jakie mieliśmy na funkcjonowanie, a które mogłyby nam pozwolić dotrwać do finału restrukturyzacji i realizacji ratunkowego planu, jaki opracował Zarząd - dodał Cezary Klimont.
Zarząd JSW zdumiony
Maciej Stańczuk, prezes zarządu spółki Rafkao stwierdził, że jest mu "przykro że musieliśmy złożyć wniosek o upadłość w wyniku tak agresywnego działania spółki Skarbu Państwa".
- Nam zabrakło czasu, JSW KOKS S.A. dobrej woli i chyba także rozsądku, bo nasza upadłość oznacza wielomiesięczne, jeśli nie dłuższe, opóźnienie w dokończeniu budowy Elektrociepłowni w Radlinie.
Na zarzuty odpowiedział zarząd państwowej spółki. "Zarząd JSW Koks SA ze zdumieniem przyjmuje wypowiedzi i wystąpienia członków Zarządu Rafako SA z siedzibą w Raciborzu w sprawie współpracy z JSW KOKS S.A" - napisał, zarzucając Rafako brak elementarnej wiedzy dotyczącej budowy EC Radlin, zarówno w zakresie technicznym, terminowym, jak i finansowym.
Jak przekonuje zarząd JSW, dotychczasowa realizacja inwestycji przez Rafako S.A. wiązała się "z ciągłym niekontrolowanym wzrostem budżetu bez realizacji prac w terminie, w związku z czym obecny Zarząd JSW KKOKS S.A., jako odpowiedzialny za majątek Spółki musiał podjąć decyzję o skorzystaniu z przysługującego mu instrumentu finansowego tj. zabezpieczenia należytego wykonania umowy".
Poprawa sytuacji?
Konflikt na linii Rafako - JSW Koks narastał od dłuższego czasu. Z naszych informacji wynika, że nowy zarząd Rafako nie mógł się porozumieć z nowo powołanym zarządem w JSW Koks.
Zdaniem naszych źródeł w Rafako, JSW Koks tym ruchem chciał poprawić swoją sytuację finansową kosztem raciborskiej spółki. Mówił o tym również zarząd podczas konferencji prasowej. W ocenie Stańczuka JSW Koks kosztem Rafako poprawi swoją sytuację płynnościową tylko "na chwilę".
"Projekt, który miał szansę zostać skończony w ciągu niecałych dwóch miesięcy, w obecnej sytuacji przesunie się znacznie w czasie - nawet o 2-3 lata, ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami dla mieszkańców Radlina, którzy mieli mieć zapewnione ciepło" - dodał.
Stańczuk przypomniał, że opalana gazem koksowniczym elektrociepłownia budowana przez Rafako ma zastąpić ciepłownię "Marcel" zbudowaną w 1908 roku, która nie spełnia współczesnych standardów i musi zostać wyłączona do 2025 r. - Nie rozumiemy, jak można wyrzucić głównego wykonawcę przy zaangażowaniu projektu na poziomie 99 proc. - podkreślił. Według prezesa Rafako, uzyskanie przez odbiorcę certyfikacji nowego bloku bez udziału głównego producenta będzie bardzo trudne.
Problemy JSW Koks?
Spółka faktycznie w ostatnim czasie miała spore problemy. W ubiegłym tygodniu JSW zakończyła testy na utratę wartości aktywów trwałych. Testy wykazały utratę wartości w segmentach Węgiel i Koks na łączną kwotę ok. 6,815 mld zł. Utrata wartość segmentu Koks to wyniosła 1,204 mld zł.
Z tego powodu w piątek spółka zwoła walne zgromadzenie. Celem będzie powzięcie uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki w związku ze stratą przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz jedną trzecią kapitału zakładowego.
