Polskie media publiczne dostają 36 razy mniej pieniędzy niż niemieckie. W większości unijnych krajów, publiczne finansowanie mediów w odniesieniu do PKB jest ponad dwukrotnie wyższe niż u nas.
Chaos w TVP narasta. Państwowy nadawca ma już dwóch prezesów. (na zdjęciu jeden z nich p.o. prezesa Piotr Farfał). Żeby tego było mało, każdy z nich ma status _ zawieszonego w obowiązkach _. Dodatkowo Ministerstwo Skarbu chce wprowadzenia zarządu komisarycznego do Telewizji Polskiej.
Walka o wpływy toczy się nie tylko na ul. Woronicza. Prezydent wciąż się zastanawia czy zawetować nową ustawę medialną, czy też skierować ją do Trybunału Konstytucyjnego.
Miała ona zlikwidować abonament. Zamiast tego Polskie Radio i TVP miały być finansowane z budżetu bez gwarancji co do wysokości kwot jakie by otrzymywały. W obliczu kłopotów państwowej kasy, publiczne media czekałoby zapewne radykalne odchudzanie.
Wprawdzie wciąż obowiązuje dotychczasowa ustawa, jednak w ostatnich latach dramatycznie spadły wpływy z abonamentu. Jeszcze dwa lata temu TVP otrzymywała około 150 mln euro z tego tytułu. W tym roku prognoza zakłada osiągnięcie zaledwie 80 mln euro.
Polska daleko w finansowym tyle
Okazuje się jednak, że pod względem wysokości wsparcia mediów ze środków publicznych, Polska już od lat jest na szarym końcu w europejskiej stawce.
Porównując całość środków publicznych (abonamentowych i budżetowych), które trafiły w 2007 roku do nadawców publicznych (radiowych i telewizyjnych) w krajach europejskich w stosunku do Produktu Krajowego Brutto (PKB), Polska zajęła ostatnie miejsce - wynika z analizy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT), opublikowanej w marcu tego roku.
ZOBACZ TAKŻE:
W 2007 roku w Polsce media publiczne otrzymały 240 mln euro z abonamentu. Na tle innych państw wspierających media ze środków publicznych Polska zajęła dziesiąte miejsce.
źródło: KRRiT, analiza z marca 2009 roku
Dane wyglądają dla Polski znacznie gorzej, kiedy porówna się publiczne wsparcie do wartości PKB. Tu nasz kraj jest znacznie poniżej europejskiej średniej.
W większości państw europejskich, które finansują media elektroniczne, udział tego finansowania w stosunku do wartości PKB przekroczył wartość jednego promila. Średni udział środków publicznych w tym zestawieniu wyniósł 1,67 promila PKB.
źródło: KRRiT, analiza z marca 2009 roku
Na czele tego rankingu znalazły się dwa największe państwa członkowskie Unii Europejskiej: Niemcy i Wielka Brytania, w których na media publiczne przekazuje się środki znacznie przekraczające wartość 2 promili PKB. Co ciekawe, wysoko w tym zestawieniu plasuje się mała Słowenia.
Najmniej środków publicznych na tle PKB na funkcjonowanie nadawców publicznych przekazuje się w Polsce a także Irlandii i we Włoszech. Poziom finansowania ze środków publicznych w Polsce jest dwukrotnie niższy niż średnia dla badanej populacji.
Europa wspiera media publiczne
Na Starym Kontynencie w 21 państwach funkcjonuje system abonamentowy. Jednocześnie praktycznie wszystkie wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, z wyjątkiem Luksemburga, zapewniły nadawcom publicznym jakiś sposób finansowania ze środków publicznych (np. dotacje, subwencje).
Siedem państw zdecydowało się na finansowanie działalności nadawców publicznych jedynie ze źródeł publicznych (np. Dania). Obok abonamentu państwa wspierają media publiczne przez subwencje lub dotacje z budżetu.
Źródła finansowania mediów publicznych w Europie | ||||
---|---|---|---|---|
kraj | system abonamentowy | abonament płacony z innymi opłatami publicznymi | subwencje/dotacje budżetowe | reklama |
Austria | tak | nie | tak | tak |
Belgia | nie | nie | tak | tak |
Bułgaria | nie | nie | tak | tak |
Cypr | nie | tak | nie | tak |
Czechy | tak | nie | nie | tak |
Dania | tak | nie | tak | nie |
Estonia | nie | nie | tak | nie |
Finlandia | tak | nie | tak | nie |
Francja | nie | tak | nie | tak |
Grecja | nie | tak | nie | tak |
Hiszpania | nie | nie | tak | tak |
Holandia | nie | nie | tak | tak |
Irlandia | tak | nie | tak | tak |
Litwa | nie | nie | tak | tak |
Luksemburg | nie | nie | nie | tak |
Łotwa | nie | nie | tak | tak |
Malta | tak | nie | nie | tak |
Niemcy | tak | nie | tak | tak |
Norwegia | tak | nie | tak | nie |
Polska | tak | nie | tak | tak |
Portugalia | tak | nie | tak | tak |
Rumunia | tak | nie | tak | tak |
Słowacja | tak | nie | tak | tak |
Słowenia | tak | nie | tak | tak |
Szwajcaria | tak | nie | tak | tak |
Szwecja | tak | nie | tak | nie |
Węgry | tak | nie | tak | tak |
W. Brytania | tak | nie | tak | nie |
Włochy | tak | nie | nie | tak |
źródło: KRRiT, analiza z marca 2009 roku
Warto zaznaczyć, że w Wielkiej Brytanii, Szwecji, Danii czy Finlandii całkowicie zrezygnowano z finansowania publicznych mediów z reklam. Ograniczenie z komercyjnych źródeł finansowania nadawców publicznych wymaga z kolei od tych państw wysokiego poziomu finansowania publicznego.
| Komentarz |
| --- |
| **Sebastian Gawłowski
* *Money.pl ** Ile krajów europejskich, tyle sposobów na finansowanie mediów publicznych. _ Od państwowego garnuszka _ (państwa skandynawskie) po czysto komercyjne finansowanie (Luksemburg). Każde państwo wypracowało mniej lub bardziej efektywny system, który zapewnia funkcjonowanie państwowych TV i radia. W efekcie niskie wydatki publiczne na media elektroniczne w Polsce na tle średniej europejskiej są głównie ciekawostką statystyczną. Nie jest ani czynnik decydujący o sile TVP czy Polskiego Radia, ani powód do obaw o jeszcze większe pogorszenie kondycji publicznych środków przekazu. W Polsce mediom publicznym brakuje strategii, wiarygodności, efektywności działania i biznesowego myślenia. Za to toną one w politycznym bagnie, walce o wpływy, bizantyjskim stylu zarządzania i aferach. Gorzej już przecież być nie może, albo mam
ograniczoną wyobraźnię. |
Raporty Money.pl | |
---|---|
*Media dostaną 800 mln z budżetu? Z abonamentu jest mniej * Szacowano, że wpływy z abonamentu zasilą publiczne media w 2008 roku kwotą 880 mln zł. Dały jednak o blisko 150 mln zł mniej. W tym roku będzie jeszcze gorzej - maksymalnie 500 mln zł. Państwową telewizję i radio czekają cięcia i zwolnienia. Nie pomoże nawet nowa ustawa medialna. | |
*TVP na krawędzi przepaści finansowej * Strata TVP w tym roku może wynieść od 70 do 300 milionów złotych. Publiczna telewizja jest 10 razy mniej efektywna niż TVN, 25 razy mniej niż Polsat. |