W sierpniu bieżącego roku czasopismo naukowe amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk, "Proceedings of the National Academy of Sciences", opublikowało pracę naukowców z hiszpańskiego Uniwersytetu w Oviedo. Ich grupie udało się ustalić, jakie właściwości kodu genetycznego meduzy Turritopsis dohrnii pozwalają dorosłemu osobnikowi na to, by wielokrotnie powracać do swojego pierwotnego etapu rozwoju.
Początkowym etapem rozwoju meduzy jest polip, który funkcjonuje przyczepiony do jakiejś powierzchni, np. skały na dnie morza. W odpowiednich warunkach polipy mogą rozmnażać się bezpłciowo poprzez klonowanie komórek, by ostatecznie przeistoczyć się w meduzy o dobrze nam znanym galaretowatym ciele.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Od tego momentu meduzy rozmnażają się także płciowo, uwalniając do wody plemniki i jaja. Długość życia meduz wynosi zaledwie kilka miesięcy. Są to organizmy, które zazwyczaj giną tuż po zakończeniu rozrodu. Inaczej jest jednak z Turritopsis dohrnii.
Biologicznie nieśmiertelna meduza
Turritopsis dohrnii, w przypadku braku pożywienia lub doznania urazu, potrafi cofnąć się do stadium polipa już jako dorosły osobnik, dzięki czemu jest on biologicznie nieśmiertelnym. Jest to umiejętność, której brakuje innym, zbliżonym gatunkom meduz - tracą ją bowiem wraz z osiągnięciem dojrzałości. O ile nie zostanie skonsumowana przez inne morskie stworzenie, meduza Turritopsis dohrnii może więc żyć wiecznie.
W badaniu naukowców z hiszpańskiego Uniwersytetu w Oviedo genom Turritopsis dohrnii porównany został z informacją genetyczną kuzyna tej niezwykłej meduzy, Turritopsis rubra. Co jednak ważne, ta druga meduza nie ma niesamowitych zdolności T. dohrnii. Wykazano, że "nieśmiertelna meduza", w porównaniu do T. rubra, ma dwa razy więcej kopii genów związanych z ochroną i naprawą DNA. W jej kodzie genetycznym odkryto także mutację, która zapobiega skracaniu się telomerów – ochronnych czapeczek na końcach chromosomów.
W tym kontekście wyniki naszych badań sugerują, że T. dohrnii może mieć bardziej wydajne mechanizmy replikacyjne oraz systemy naprawcze niż inne parzydełkowce objęte tym badaniem – czytamy w publikacji naukowej "Comparative genomics of mortal and immortal cnidarians unveils novel keys behind rejuvenation".
Maria Pascual Torner, główna autorka badania, powiedziała "The Wall Street Journal", że mało prawdopodobne jest, żeby ludzie pewnego dnia posiadali taką samą zdolność przeciwdziałania starzeniu się jak T. dohrnii - pisze amerykański Insider.
Błędem jest myślenie, że osiągniemy nieśmiertelność tej meduzy, ponieważ nie jesteśmy meduzami - czytamy.
Badanie genomu tego niewielkiego przedstawiciela stułbiopławów może jednak dostarczyć wielu wskazówek potrzebnych nam do zrozumienia tego, jak działa starzenie się organizmów, także ludzkich.