Od listopada 2023 r. w aplikacji mObywatel wdrożono funkcję umożliwiającą blokowanie numeru PESEL. To narzędzie wprowadzone przez Ministerstwo Cyfryzacji ma za zadanie chronić przed oszustwami związanymi z zaciąganiem kredytów na cudze dane.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jak anulować zastrzeżenie numeru PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL można anulować poprzez aplikację mObywatel, stronę internetową mObywatela lub osobiście w urzędzie gminy. Jeżeli zastrzeżenie zostanie anulowane bezterminowo, numer pozostanie odblokowany, dopóki użytkownik nie zdecyduje się na ponowne jego zastrzeżenie.
Istnieje również opcja tymczasowego anulowania zastrzeżenia z możliwością ustalenia daty i godziny ponownego zablokowania, co daje większą elastyczność w zarządzaniu zabezpieczeniami.
Ministerstwo Cyfryzacji ilustruje działanie systemu na przykładach z życia codziennego. Ania, która odblokowała swój PESEL na czas zakupu sprzętu AGD, mogła go ponownie zastrzec po upływie 30 minut. Tymczasem Marcin, nieświadomy, że jego PESEL był zastrzeżony, w banku dowiedział się, że musi odczekać 12 godzin na dostęp do środków, co ma chronić przed oszustwami typowymi "na wnuczka" czy "na policjanta".
Cofanie zastrzeżenia PESEL staje się konieczne przy podpisywaniu umów z instytucjami finansowymi i telekomunikacyjnymi, jak banki czy operatorzy.
Od 1 czerwca 2024 r. w przypadku zaciągnięcia kredytu na zastrzeżony PESEL, osoba poszkodowana nie będzie zobowiązana do spłaty tego długu. Wszystkie instytucje finansowe przed udzieleniem kredytu lub podpisaniem umowy będą musiały sprawdzić Rejestr Zastrzeżeń Numerów PESEL.
Automatyczny system Zastrzeżenia PESEL został wprowadzony na wypadek zgłoszenia utraty dowodu osobistego, co jednak nie wpłynie na wydawanie nowego dokumentu. Dotychczas ponad 4 miliony osób w Polsce zastrzegło swój PESEL.