Od początku 2021 do połowy 2024 r. pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzili prawie 87 tys. kontroli. Ich efekty finansowe to niemal 1,5 mld zł - wynika z raportu, do którego dotarł "DGP".
Podsumowanie obejmuje przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 20 ubezpieczonych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zdecydowaną większość stanowiły kontrole planowe. Ich liczba w ostatnich dwóch latach była podobna - po ok. 27 tys., natomiast wyraźnie wzrosła skuteczność. W 2022 r. suma wykrytych nieprawidłowości wyniosła 357,2 mln zł, przy średniej kwocie 12,8 tys. zł na jednego przedsiębiorcę, podczas gdy rok później było to odpowiednio 489 mln i 18,3 tys. W I półroczu br. wyniki już są większe niż za cały 2022 r. - 364,7 mln zł i 25,1 tys. zł - podano.
Cytowana przez "DGP" Agnieszka Kiełbowicz-Dziwulska, wicedyrektorka ZUS ds. Nadzoru Kontroli podkreśla, że obecnie realizuje się zaledwie jedną trzecią kontroli, które przeprowadzano np. w 2018 r.
ZUS wysłał pisma. Ruszyły kontrole. "Mamy obowiązek"
"DGP" przypomniał, że po wejściu w życie pakietu ustaw zwanych Konstytucją biznesu decyzję o skontrolowaniu przedsiębiorcy musi poprzedzić szeroka analiza danych.
Przed zaplanowaniem kontroli ZUS musi najpierw wytypować przedsiębiorców, u których prawdopodobieństwo wystąpienia nieprawidłowości jest najwyższe. Nie może jej jednak przeprowadzić na podstawie widzimisię - zaznacza Kiełbowicz-Dziwulska.
Pierwsze kontrole ZUS z użyciem AI
Rosnącą skuteczność tłumaczy większym doświadczeniem i lepszą analizą pozwalającą wykrywać nowe metody omijania opłacania składek. Wskazuje, że przeciętnie nie mija nawet pół roku, aby ZUS wiedział o nowym sposobie oszustwa. Można go dostrzec, patrząc na ruchy dostosowujące się do działań ZUS-u - ocenia "DGP".
Kontrole ZUS. "Wizytacje trwają rok, a nawet dłużej"
- W tym roku po raz pierwszy zrobiliśmy kontrole z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, która wspomogła nas w wytypowaniu przedsiębiorców do kontroli. Jednak muszę podkreślić, że ostateczną decyzję w tym zakresie podjął i zawsze podejmuje człowiek - zapewnia.
Ustawa Prawo przedsiębiorców przewiduje, że kontrola powinna trwać od 12 do 48 dni roboczych, w zależności od wielkości firmy. ZUS jednak wydłuża ten czas na podstawie art. 55 ust. 2 pkt 2, który mówi, że jest to możliwe, jeśli kontrola przeciwdziała popełnieniu przestępstwa lub zabezpiecza dowody jego popełnienia. Właściciele firm czują się bezradni.