Nowości w Ordynacji podatkowej

Poniżej opis najważniejszych zmian.

Nowela Ordynacji podatkowej w nowym art. 3a zezwala na składanie deklaracji w formie elektronicznej. Wg przepisów taka e-deklaracja powinna zawierać:
- dane w ustalonym formacie elektronicznym, zawarte we wzorze deklaracji określonym w odrębnych przepisach
- podpis elektroniczny

Szczegółowe zasady sporządzania i przesyłania deklaracji drogą elektroniczną zostaną uregulowane w drodze rozporządzenia.

Od przyszłego roku deklaracje wyłącznie w formie elektronicznej składać będą:
- podmioty pozostające we właściwości naczelników urzędów skarbowych „do obsługi dużych podatników”
- organy administracji publicznej
- sądy
- notariusze
- komornicy sądowi

Nowelizacja wprowadza do Ordynacji nowy dział II a pt. „Porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych”.

Podatnicy znajdą tutaj regulacje dot. instytucji uprzednich porozumień cenowych w zakresie metody ustalania cen transakcyjnych miedzy podmiotami powiązanymi.
Mechanizm ten umożliwia zawarcie porozumienia pomiędzy podatnikami (lub grupą powiązanych przedsiębiorstw) a administracją podatkową, w którym oficjalnie uznaje się stosowane przez podatników metody ustalania cen transakcyjnych.
Dzięki takiemu porozumieniu przedsiębiorcy ograniczą ryzyko ewentualnych sporów z organami podatkowymi.

Uznanie prawidłowości stosowania metody ustalania cen transakcyjnych następowało będzie w drodze decyzji wydawanej przez ministra finansów.

Okres obowiązywania porozumienia cenowego ustalany będzie indywidualnie, nie dłużej jednak niż na 3 lata. Po spełnieniu odpowiednich warunków termin ten będzie można przedłużyć maksymalnie o następne 3 lata.

Uzyskanie wiążącego porozumienia cenowego będzie sporo kosztowało. Wysokość opłaty od wniosku w sprawie porozumienia wyniesie 1 procent wartości transakcji będącej przedmiotem porozumienia, przy czym dla porozumienia:
1. jednostronnego:

- dotyczącego wyłącznie podmiotów krajowych – wyniesie nie mniej niż 5 000 zł i nie więcej niż 50 000 zł
- dotyczącego podmiotu zagranicznego – nie mniej niż 20 000 zł i nie więcej niż 100 000 zł

2. dwustronnego lub wielostronnego – nie mniej niż 50 000 zł i nie więcej niż 200 000 zł

Od przyszłego roku zmienią się zasady zaokrąglania podatków. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 63 do pełnych złotych zaokrąglać będziemy nie tylko podstawę opodatkowania, ale także kwoty podatków, odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, oprocentowanie nadpłat oraz wynagrodzenia przysługujące płatnikom i inkasentom
Obecnie do pełnych złotych zaokrągla się podstawę opodatkowania, a kwoty podatków - do pełnych dziesiątek groszy.

Najwięcej emocji budzi wprowadzony do Ordynacji przepis art. 199a.
Organ podatkowy przy ustalaniu treści czynności prawnej będzie badał nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności, ale także zgodny zamiar stron i cel tej czynności.

Gdy uzna, że badana czynność prawna została dokonana dla pozoru, by ukryć - jego zdaniem - inną czynność, trzeba będzie zapłacić podatek od „ukrytej” czynności prawnej.
Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania wynikają wątpliwości - organ podatkowy będzie musiał wystąpić do sądu powszechnego o ustalenie właściwej treści stosunku prawnego.

Przedsiębiorcy obawiają się skutków ww. regulacji. Urząd skarbowy może bowiem nie mieć wątpliwości, że strony zakamuflowały konkretną czynność prawną i bez decyzji sądu nałoży wyższy podatek.

Dzięki zmianie w art. 260 podatnicy, którzy ponieśli szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzono nieważność tej decyzji (z winy organu podatkowego)- mogą uzyskać od fiskusa odszkodowanie nie tylko za poniesioną rzeczywistą szkodę, ale także za utracone korzyści.
Dotychczas podatnik dotknięty błędną decyzją fiskusa mógł dochodzić odszkodowania jedynie do wysokości faktycznie poniesionej straty.

Wkrótce sprawniej i szybciej korygować będziemy proste błędy w deklaracjach.
Obecnie obowiązujące przepisy przewidują, iż w przypadku zaistnienia błędów rachunkowych czy oczywistych omyłek - organ podatkowy zwraca się do składającego deklarację o złożenie niezbędnych wyjaśnień oraz o skorygowanie deklaracji. Podatnik często musi osobiście pofatygować się do urzędu skarbowego by samodzielnie poprawić wadliwy dokument.

Nowy art. 274 uwalnia podatnika od konieczności samodzielnego poprawiania drobnych błędów i przerzuca ten obowiązek na organ podatkowy.
Ale uwaga. Urząd skarbowy poprawi bądź uzupełni deklarację jedynie wówczas, gdy zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekroczy kwoty 1 000 zł.

O szczegółach urzędowych poprawek podatnik dowiaduje się z uwierzytelnionej kopii korekty, którą otrzymuje wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji, zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty, bądź informację o braku takich zmian.

Jeżeli podatnik nie zgadza się ze sporządzoną w ten sposób korektą – może złożyć sprzeciw w terminie 14 dni od dnia doręczenia korekty. Samo wniesienie sprzeciwu od razu anuluje korektę.
Natomiast niewniesienie sprzeciwu w ww. terminie spowoduje, iż urzędowa korekta wywoła takie same skutki prawne, jakie wywołałaby korekta sporządzona przez podatnika.

Opisane zasady stosować się będzie również do deklaracji składanych przez płatników lub inkasentów oraz do załączników do deklaracji.

*Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw wejdzie w życie 1 września br., z tym że przepisy dot. e-deklaracji wejdą w życie 16 sierpnia 2006 roku, a regulacje w sprawie porozumień cenowych oraz zasad zaokrąglania kwot podatków - 1 stycznia 2006 r. *