Już 1 stycznia 2014 roku w życie wejdą przepisy znowelizowanej ustawy o VAT. Istotnym punktem zmian są kwestie związane z ustaleniem momentu powstania obowiązku podatkowego. Powinno to zainteresować zarówno podatników dokonujących sprzedaży towarów, jak i świadczących usługi.
Tak ważny dotychczas moment wystawienia faktury, wyznaczający w wielu przypadkach obowiązek podatkowy dla celów VAT, przestaje mieć dla większości podatników znaczenie. Od nowego roku istotne będą przede wszystkim data dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Jednak nie dla wszystkich zastosowanie będą miały zasady ogólne._ Na baczności _od stycznia 2014 roku muszą się mieć przedsiębiorcy prowadzący działalność o charakterze budowlanym oraz budowlano-montażowym. Ustawodawca nałożył na nich nowy, szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, w związku z czym, jako jedni z nielicznych, od nowego roku będą zobowiązani śledzić w szczególności termin wystawienia faktury.
Usługi budowlane - koniec z kasowym rozliczaniem
Obowiązujące do końca roku 2013 przepisy stanowią, że obowiązek podatkowy w przypadku usług budowlanych i budowlano-montażowych powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od momentu wykonania usługi.
Dla przedsiębiorców świadczących tego typu usługi, przy rozliczaniu VAT znaczenia nie miała dotychczas data wystawienia faktury. Nieistotny był również określony na fakturze termin płatności. Fundamentalne znaczenie dla celów określenia momentu powstania obowiązku podatkowego przy usługach budowlanych do końca grudnia 2013 roku mają więc:
- data otrzymania zapłaty,
- data wykonania usługi, która zwykle tożsama jest z datą podpisania protokołu odbioru robót.
Modyfikacje zapisów ustawy o VAT zmienią całkowicie czynniki wpływające na moment powstania obowiązku podatkowego.
W 2014 roku przy usługach budowlanych istotna jest data wystawienia faktury
W znowelizowanej ustawie o VAT przedsiębiorcy świadczący usługi budowlane i budowlano-montażowe w dalszym ciągu będą tworzyć grupę podatników rozliczających się na zasadach szczególnych. Będą to jednak zasady inne niż obowiązujące do końca 2013 roku. Po wejściu w życie nowego brzmienia ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych będzie powstawał z chwilą wystawienia faktury (art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a znowelizowanej ustawy o VAT). Nie będzie miało już znaczenia, czy i kiedy otrzymano zapłatę za usługę (oczywiście za wyjątkiem zaliczek i przedpłat). Jeżeli świadczący usługi budowlane wystawi fakturę, to będzie to dla niego moment, w którym powinien wykazać VAT należny od sprzedaży. Tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdy podatnik:
- nie wystawi faktury lub
- wystawi ją z opóźnieniem,
obowiązek podatkowy powstanie 30 dnia od dnia wykonania usług - czyli w terminie, w jakim najpóźniej przedsiębiorca był zobowiązany wystawić fakturę (art. 106i. ust 3).
Jakie skutki wywołają zmiany w praktyce?
Obecnie podatnicy zajmujący się świadczeniem usług budowlanych, w przypadku gdy po wykonaniu usługi nie otrzymują od razu płatności, mają możliwość przesunięcia obowiązku podatkowego o 30 dni, licząc od daty wykonania usługi. Dzięki temu - zwykle w przypadku nieotrzymania zapłaty - obowiązek wykazania i opłacenia podatku VAT należnego od dokonanej sprzedaży można przesunąć na miesiąc kolejny. Ten przywilej, począwszy od stycznia 2014 roku, zostanie _ odebrany _ podatnikom świadczącym usługi budowlane.
Moment powstania obowiązku podatkowego wyznaczać będzie data wystawienia faktury, bez względu na to, czy przedsiębiorca otrzymał należność, czy też nie. Jednak świadczącym usługi budowlane przepisy zezwalają na wystawienie faktury do 30 dni od dnia wykonania usługi (art. 106i ust 3 pkt 1), w związku z czym wciąż możliwe jest przesunięcie momentu powstania obowiązku podatkowego na miesiąc kolejny, następujący po wykonaniu usługi. Jednak w praktyce można doszukać się tu _ drugiego dna _. Późniejsze wystawienie faktury oznacza bowiem zwykle dłuższy termin oczekiwania na płatność. W praktyce gospodarczej odliczanie upływu terminu płatności następuje zwykle dopiero od momentu wystawienia faktury.
| Zdarzenie | Obowiązek podatkowy VAT 2013 | Obowiązek podatkowy VAT 2014 |
|---|---|---|
| Wykonano usługę montażu okien. Dnia 10 października podpisano protokół odbioru równocześnie wystawiając na tę okoliczność fakturę sprzedaży. Zapłata za wykonaną usługę nastąpiła w dniu 6 listopada. | 6 listopada | 10 października - czyli o miesiąc wcześniej niż przy obowiązującym w 2013 roku stanie prawnym |
| Wykonano przebudowę klatki schodowej. Prace odebrano w dniu 6 września. Zapłata nastąpiła 10 października. | 6 października - obowiązek wystawienia faktury przypada najpóźniej na dzień 13 września | 6 października - jeżeli podatnik nie wystawił wcześniej faktury - obowiązek wystawienia faktury przypada najpóźniej na dzień 6 października |
Od 2014 roku firmy świadczące usługi budowlane lub budowlano-montażowe muszą zatem zdecydować, czy wystawić fakturę tuż po wykonaniu usługi i wówczas być zmuszonym do wykazania VAT należnego od sprzedaży, mimo iż w miesiącu wykonania usługi nie otrzymają zapłaty od klienta. Takie postępowanie umożliwi rozpoczęcie odliczania upływu terminu płatności wynikającego z dokumentu, a to z kolei może zwiększyć prawdopodobieństwo wcześniejszego otrzymania należności.
Czy też lepszym dla nich rozwiązaniem będzie wykorzystanie maksymalnego terminu, jaki umożliwiają przepisy, na wystawienie faktury - czyli sporządzenie jej 30 dnia licząc od dnia wykonania usługi. Ten sposób pozwoli natomiast przesunąć płatność należnego podatku VAT na miesiąc kolejny po tym, w którym usługę wykonano. Jest jednak pewne _ ale _ - tym samym bowiem wydłuży się czas oczekiwania na zapłatę.
Więcej o zmianach w VAT